Jezuïeten van Gent: Lapsus Angelorum. Gent, 1759.
Uitgegeven door drs. G.C. van Uitert.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton049640 — Facsimile bij Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
Continue
[fol. π1r]

LAPSUS

ANGELORUM

EXHIBEBITUR

NOBILISSIMIS AMPLISSIMISQUE VIRIS

DOMINIS

SUMMO PRAETORI

ET

SENATORIBUS

URBIS GANDAVENSIS

MUNIFICIS MECOENATIBUS

A STUDIOSA JUVENTUTE GYMNASII

SOCIETATIS JESU

GANDAVI DIE IV. SEPTEMBRIS M. DCC. LIX.

LUDIS AUTUMNALIBUS.

[Vignet: IHS]

GANDAVI,
Typis PETRI DE GOESIN. Typographi Sacrae Caesareae Majestatis.



[fol. π1v]

PATRIAE PATRIBUS POPULOQUE GANDENSI
VIRTUTIS AC LITTERARUM FAUTORIBUS
SUIS PERPETUIS.

[Vignet: FIDES ET AMOR]

CUR FOVET IN GREMIO MITISSIMA VIRGO LEONEM? UT DOMET ELATOS, SUBJICIATQUE DEO.


[fol. π2r]

CARMEN

AD MECOENATES.

NONDUM sideribus Coeli distinxerat axes
Rerum opifex, nondum terrarum floribus orbem
Pinxerat innumeris, terraeque animalibus orbae
Cultor adhuc deerat, subitò cum totus olympus
(5) Armorum strepitu tremuit, tellusque dehiscens
Monstra rebellantûm stygias transmisit ad umbras.
    Fas sit, Gorduni proceres, memorare canendo
Prodigii tanti causas; cur ira Tonantis
Aeternum genios barathri mandârit ad ignem.
    (10) Est locus in medio Coeli, quem mille columnae
Aurataeque trabes sustentant, aurea cujus
Lamna tegit muros, flammasque imitante pyropo
Summa micant tabulata, & eburnea tecta smaragdis
Irradiant. Hîc sculpta vides quaecumque futuris
(15) Eventura aevis summi sapientia patris
Vidit ab aeterno. Ex limo conflatus Adamus
Cum consorte thori, paradisus, mortis & arbor
Vitae, plantarum species, genus omne ferarum
Cernitur. Hic carpit pomum & lethale marito
(20) Perfida protendit mulier: Babylonica surgit
Parte alia turris: ferit hîc cum nubibus aether,
Et modo Pentapolim cum civibus igneus imber
In cineres redigit: modo totus, qua patet, orbis
Et mortale genus Coelestibus innatat undis.
    (25) Mirantur genii, atque oculos in tempora Christi
Forte suos flectunt. Deus hic, qui cuncta gubernat,
Omnia qui complet, latitat sub corpore parvo,
Et jacet in stabulo, quod vix est stramine tectum,
Velatus teneros laceris centonibus artus
[fol. π2v]
(30) Debilis atque puer gelidus: refovetur aselli
Officio flatuque bovis. Cunabula cingunt
Virgo parens sponsusque faber, lacrymisque profusis
Immensum in puero prostrati numen adorant.
Hoc & coelicolûm flexo pars poplite praestat
(35) Magna, hominique Deo divinos solvit honores.
    Ast alii contra, quorum dux Lucifer, irâ
Invidiâque tument, indignanturque, quod infans
Sit sibi Scripturus leges, ac jura daturus.
Talibus inde modis ora indignantia solvit
(40) Plena gerens fastu sceleratus pectora ductor:
Quis furor? ô Superi! quae vos dementia cepit?
Imperet aligerûm turbae puer? Ille polorum
Occupet imperium, solium super aethera ponat,
Confirmetque super nostras sua regna ruinas?
(45) ô Pudor! ô probrum! generisque injuria nostri!
Nempe inopi gentes homini sobolique Mariae
Cum prece thura dabunt, statuetque altaria mundus?
Numen erit sine thure meum? Si reddere quemquam
Participem voluit numen soliique suique,
(50) Solus ego dignus: nec enim me debile corpus
Aut mortale tegit; nulla de faece creato
Immortale decus floret mihi; gloria vestis
Est; aether natale solum; mihi maxima tellus
Subjicitur geminusque polus stellaeque creandae.
(55) Non ita; non tulero; nec, me cernente, Mariae,
Quae mihi debentur, rapiet diademata natus.
Sic ait; & malè concepto tumefactus honore
In geminos tentat solium transferre triones,
Et super astra Dei sedemque thronumque locare.
    (60) Obstupuêre pii, & Michaël sic dicta refellit:
Quo tua te demens vesana superbia ducit?
Quaeve tibi tandem diademata debita jactas?
Nempe quod eximia naturae dote refulges,
Haec tibi deberi censes? Ne nescius erres.
(65) Quidquid habes, largita tibi est manus omnipotentis,
Cujus ad arbitrium peragendaque jussa creatum
Te tua testatur natura. Ah! corrige vota.
    Finierat: verùm monitis vehementior ardet:
Luciferi fastus, nec jam pia vota precesque
(70) Caelicolûm ridêre sat est; sed concitus irâ
[fol. π3r]
In superos jactare minas, ipsumque Tonantem
Irritare audet, bellumque indicere Coelo,
Auctoremque suum dictis invadit amaris.
    Confremuêre omnes, armisque ultricibus ardent
(75) Castigare nefas, meritasque exposcere poenas:
Nec fert ulteriùs Michaël: vomit aureus ignes
Umbo, tener flammis ardentem dextra trisulcis.
Quis sicut Deus? exclamat. Fugit ocyor euro
Impius, & trepidus latebras sibi quaerit in umbris.
    (80) At Deus intereà trifido perfregit olympum
Igne, simulque viam, terrâ ictâ, in tartara fecit.
Ille cadit, secumque trahit sua signa secutos;
Dumque cadit maledicta parar jactare; sed illi
Terque quaterque caput percussit vindice flamma
(85) Turba ministra Dei, & stygiis inclusit in antris
Ausos in Dominum scelerata capessere tela.
    Hic finis belli. Aeternis jacet obruta flammis
Angelici coetûs pars, aeternumque jacebit
Infelix, documentum ingens obsistere nullum
(90) Posse Deo, nullum meritas evadere poenas.
    Luciferi ast ultra quid me temeraria facta,
Et scelerum vindex offensi numinis ira
Detineant? Me Ganda vocat, pia turba senatûs
Augustique Patres, qui tantae incommoda pestis
(95) Exosi hanc vigili studio, vigilique labore
Finibus à Patriis longè propellere tentant.
Hinc, veluti patriae Patres, & semina recti
Submissosque animos tenerae inspirare juventae
Contendunt: quibus ut respondeat impigra votis,
(100) Munifici pergunt donis stimulare quotannis.
    Macte animis; primi floret dum temporis aetas,
Spes tantas, & vota Patrum Gorduna juventus
Imple, atque à teneris pulchro consuesce labori,
Et cultos studiis animos submitte Tonanti,
(105) Ne facilem perdat damnosa superbia mentem,
Auctorique suo reddat malesuada rebellem.
    Vos vero, Patres, juvenum sic pergite donis
Demulcêre animos, sanctumque Helicona fovêre.
Ut solet, hinc studiis celebres, magnoque potentes
(110) Eloquio, calamoque viros Gorduna disertos
Semper terra feret priscis aequalis Athenis.


[fol. π3v]

ARGUMENTUM.

FActum est praelium magnum in Coelo: Michaël & Angeli ejus praeliabantur cum Dracone, & Draco pugnabat, & Angeli ejus: & non valuerunt, neque locus inventus est eorum ampliùs in Coelo ..... & projectus est in terram, & Angeli ejus cum illo missi sunt. Et audivi vocem magnam de Coelo dicentem: nunc facta est salus, & virtus, & regnum Dei nostri, & potestas Christi ejus.
Apocalypsios XII. vs. VII. & seqq.


PERSONAE.

DIVINA POTESTAS,
Engelbertus van Troost.
MICHAEL,
    Franciscus Hendrickx.
GABRIEL,
    Lambertus Alders.
RAPHAEL,
    Leopoldus de Partz.
NIDAEL,
    Josephus de Ghendt.
URIEL,
    Joannes de Meyere.		}
}
}
}
}		Sectatores
Michaë-
lis.		LUCIFER,
    Matthaeus van Outrive.
BEELZEBUB,
    Thomas Bayley.
ASTAROTH,
    Theodorus de Jonghe.
ASMODAEUS,
    Sebastianus Nuytens.
CHIEZIEL Sect. Mich.,
    Hubertus de Clercq.		}
}
}
}
}		Secta-
tores
Luciferi.


SYNOPSIS
COMOEDIAE.

Cum Agrigenti combibones aliquot aequo plus die quadam bibissent, usque adeò cerebrum illis coepit vacillare ut domum, in qua potârant, in navem conversam esse, planè sibi persuaderent,
P. Lud. Richeome Tom. 2. Lib. 5. de Pictura Spirit.


ACTORES.

PROLOGUS,
Joannes Matthys.
MENEDEMUS Pat. Poll.,
    Jacobus de Buck.
SIMO Vicin, Mened.,
    Joannes Matthys.
PERIPHANES Praet. civit. Agrig.,
    Philippus Brandt.
CALLIMACHES Senator,
    Joannes Baptista Everaert.
CURIO Civis Agrigentinus,
    Joannes Morel.
DROMO Servus Menedemi,
    Franciscus de Pape.		VENTISCIUS Navarchus,
    Petrus van de Wael.
POLLIPHILUS Fil. Mened.
    Josephus. D’Hane.
ERGASILUS Nauta,
    Philippus de Neve.
PANTOLABUS Nauta,
    Joannes Genyn.
ANCHORARIUS Nauta,
    Joannes van Bambeke.
DAVUS Servus Mened.,
    Josephus Gautier.		}
}
}
}
}
}		Com-
bibo-
nes.
STORAX CAUPO, Joannes Poelman.
SATELLITES.
THRASO,
Bartholomaeus vanden Dyck.		SANGA,
Eugenius Dupon.
Scena est Agrigentî.
Continue
[fol. π4r]

ACTUS I.

DIvina Potestas Angelos recens creatos, ut aeterna potiantur beatitudine, Deum cultu latriae adorare jubet. Hinc illi perfectiones Dei celebrare decernant; at, Lucifer eximiis suis dotibus excaecatus, colendam sibi in Christo naturam humanam indignatur, statuitque reliquos à proposito abducere.

COMOEDIAE PARS I.

ACTUS II.

MIchaëlem cum caeteris Deo trophaeum erigentem spernit Lucifer, & non nullos seducit. Mox in malos Dei vox intonat, quâ perterritus cum suis Michaël seditiosos fugit; sed Lucifer nihil Dei minis commotus vel ipsos bonorum duces seductorum quorumdam, operâ frustra tentat pervertere.

COMOEDIAE PARS II.

ACTUS III.

LUcifer aeterna supplicia vilipendens Michaëlem & ejus Socios invadit, oriturque non levis contentio. Gabriël & Raphaël in pugnam adversus rebelles ruunt. Impetum sistit Michaël, nihil Dei injussu tentandum ratus; crescentibus verò jurgiis boni à malis se separant.

COMOEDIAE PARS III.

[fol. π4v]

ACTUS IV.

MIchaël de Luciferi perfidia Deum consulit, illumque jubetur cum sociis, nisi resipiscant, è Coelo dejicere in tartara. Hinc bonis ingens ardor pugnae; sed ira omnis in laetitiam vertitur, dum se illis Lucifer mente mutatum asserit.

COMOEDIAE PARS IV.

ACTUS V.

BOnis Angelis Luciferi moram ad exhibendum Deo cultum mirantibus, cum perduellibus ipse armatus procedit obviam intentans pugnam Gabriëli; sed hic sine Michaële Duce eam committere refugit. Lucifer interim superbiâ intumescens, dum se tamquam similem Altissimo coli vult, cum sociis ad infernum detruditur; Michaël autem cum suis ad aeterna Coeli gaudia evocatur.


SUB DIRECTIONE D.NI D’AUBAT ST. FLOUR.

CHOREAS AGENT.

Petrus van de Wael,
Philippus de Neve,
Josephus d’Hane,
Joannes Baptista Everaert,   
Leopoldus de Partz,		Continue    Josephus Gautier,
Joannes van Bambeke,
Bartholomaeus vanden Dyck,
Joannes Poelman,
Joannes Morel,
Josephus de Ghendt.


AD MAJOREM DEI GLORIAM.

Continue