Adriaan Peys - Clucht van George Dandin

Adriaan Peys: Clucht van George Dandin. Uyt het Frans ghetraselateert door M.M.
Ghecalculeert naer den hedendaegschen Merediaen. 1662.
Uitgegeven door A. Muller.
Redactie dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton072780
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk. Vs. 377 is een weesrijm.

[p. 1]

CLUCHT

VAN

GEORGE DANDIN

Vyt het Frans ghetraselateert door M.M.

Ghecalculeert naer den hedendaegschen

MEREDIAEN

[Vignet: Fleuron].

ANNO M. DC. LXIJ.

[p. 2.: blanco]
[p. 3]

NAEMEN

DER

PERSONAGIEN

George Dandin. Rijcken Boer.
Angeletje sijn Wijf.

Meester Gexkap.
Madame Maloote

}

Angeletjes ouders.

Clitander Galand van Angeletje,
Lubbert den Knecht van Clitander.
Claudotje Angeletjes Meijt.
Pietjen spreeu Knecht van George* Dandin.

[p. 4]

De Sesde Vyt-Comst.

Mons. Gexkap. Mad. Maloote. Angeletje. Clitander
George Dandin. Clauditje

M. Maloote. k’Segh dat de Jalosy is een tiran der menschen
En al die trouwen wil mach wel van herten wenschen
Dat hem die droeve key in d’hersens niet verselt,
Want dat ist dat in huys den vrede of oorlogh stelt
(430) Is jemant maer Jalours sijn Cop gheraeckt op hollen
Hy beelt sigh in dat t’huys is op-ghepropt met pollen
Al siet hy niet een mensch soo meent hy dat sijn Vrou
Haer door een ander Man laet tasten in de mou
Ick brengh mijn Dochter hier om u al t’saem te toonen
(435) Dat sy noyt heeft ghedacht haer leven Man te croonen
Uyt t’eerbaer aen-ghesicht can al de werelt sien
Dat het niet sijn gheweest als pure Jalousien,
Clit. Waert ghy dat dan Mevrou die aen u Man gheliefde
Te segghen dat mijn liefd verliefd was op u liefde
(440) En dat mijn hert sigh socht te wick’len in u sin,
En dat mijn min laveert na uwe weder min,
Angeletje. Soo onghebonde praet sou wel mijn eere krencken
Heb ick oyt wel verdient dat jemand dit can dencken
Segh ick dat ghy my mint segh ick dat aen mijn man
(445) Hoe can dat moghelijck sijn wel isser dan iet van
Ick wou dat j’eens begon k’meen dat ick haest sou leeren
[p. 18]
Dat Angeletje* net Galanten* af can keeren
Neemt Danmaers eens de snoef toon je maer eens soo koen
Ghy sult bevinden wat mijn gramschap weer sal doen
(450) Ick sout u selver raen snoeft vry op alle toeren
Of ghy my eenighsints cont tot u min vervoeren
Beproeft eens in plaisier ghy sult terstont wel sien
Hoe ick my wreken can aen die mijn eer bespien
Sent vry u Coppelaers sent vry u minne booden
(455) Sent vry pouletjes om my tot u min te nooden
Verspiet maer vry den tijdt dat George buyten gaet
Verwacht vry tot ick com spanseren langhs de straet
Om met my van u min int wand’len te spreken
Ick sweer dat ick u al die valsche minne treken
(460) Seer haest verleeren sal ghy sulter welcom sijn
Als in een Iooden huys een vet gemeste Swijn
Clit. Wel, wel Mevrou wel hoe al soetjes en al sachtjes
Ontstelt u selven niet heb ick oyt minne klachtjes
Aen u ghedaen ick heb u liefsten niet van noon
(465) Wie seght dat ick u oyt mijn liefd heb aen-gheboon
Scandeliseert je niet had ick oyt de ghedachten
Van u te minnen se wie doet u sulcke klachten
Wie seght dat u min,
Angelt. Weet ick t’wie dat het seght
Weet ick van dese saeck daer van ghy m’onderecht
Clit. (470) Men segh al wat me wil Mevrou can seker weten
Of ick my en mijn plicht heb ontrent u vergeten
Of ick u heb snotest oyt van mijn min ghedaen
Terwijl ick heb t’gheluck van by Mevrou te staen
Angel. ’k Wou dat je maer begon, dat is mijn herts verlanghen
(475) Spreeckt ghy maer eens van min k’meen datjen botsen vanghen.
Clit. Ick heb te veel respect, Mevrou weest maer gerust
Dat ick oyt spreken sal van min oft minne lust
Jck ben al t’eerlijck Man om d’Ames te bedroeven
Of om een schoone Vrou op d’eerbaerheyt te snoeven,
(480) Jck extimeer te veel u Adel en gheslacht
Ick sweer Mevrou dat ick u gunst te weerdigh acht
En my te veel verplicht vint aen mijn Heer u Vader
En d’Adel van Mevrou u Moeder gaet my nader
[p. 19]
Aen’t hert als dat ick sou maer dencken op u min
(485) Vergim dat ick u draegh respect als een vriendin
M. Maloete, Wat seght mijn schoon Soon nu heb je jet te claghen
k’Hoop dat je nu verlicht sijt in u oude daghen
M. gex. Wat segh je had je noch int eerste stil gestaen
’k Hoop immers dat je nu ten vollen sijt voldaen
(490) Wat segh je van de saeck,
George D. Ick stae hier wel te gapen
Dit sijn al praetjes om al staende schier te slapen
Of praetjes voor de vaeck soo me ghemeenlijck seyt
De duijckel hael de vent die dat soo wel beleyt
Jck weet wel wat ick weet en als ick moet verconden
(495) Soo heeft haer dees Galand van daegh een brief gesonden
Of hy die praetjes* soo al lachende vertelt
Een Boo heeft noch terstont een brief aen haer bestelt
Angel. Aen wie hebt ghy een Bood hier met een brief ghevonden
Clit. Was ick dat karelse heb ick een Brief ghesonden
Angel. (500) Clauditje is dat soo,
Clit. Segh Vrijster is dat waer
Claud. Wat schrickelijck bedrogh wat leugens hoor ick daer
Georg. D. Hout ghy jou backkuys toe Caronje k’weet jou treken
Heb ick u selve met den Bode niet sien spreken,
Claud. Mijn, ick weet nergens af,
Georg. D. Ja jou jou lelijck vel
(505) Set vry u montje pruijm de werelt kent u wel
Claud. Elaes wat is de mensch verarghert in Godloosheyt
De werelt is vervult en op ghesnopt met boosheyt
Ick ben d’onnoosheyt selfs doe dat een mensch oock leeft
Het schynt dat hy altydt noch sijn vervolghers heeft,
Georg D. (510) Snoer ghy u Tongh wat in ghy sijt een schoon stuck eten
Ick heb al over langh u min practijcq gheweten
k’Segh j’een Vercken sijt maeckt hier niet veel rumoer*
Ghy sijt een af gherecht en uyt-ghereden Hoer
Claud. Mijn Vrou heb ick wel oyt,
[p. 20]
Georg. D. Ick segh dat ghy sult swijghen
(515) Oft ghy sult eer j’het wacht een Vuyst int backhuys crygen
Ick trapje strack soo plat als een ghedrooghden Vis
Weet ghy wel dat jou Vaer een Edel-Man is,
Angel. Wat gruwelijck bedrogh wat op-gheraepte vonden
Wat valsche leughentael wat schrickelijcke sonden
(520) Dit heft my soo aen t’hert dit raeckt mijn ziel soo seer
Dat ick niet machtigh ben tot voorstant van mijn eer
Op al dees leughentael replycq te connen gheven
Ist niet een schricklijck dat my wort aengedreven
Een wulpse dertelheyt een misdaet van een man
(525) Die ick soo seer bemin als ick beminnen can
Helaes ick ben alleen in een ding te misprijsen;
Dat is dat ick mijn Man te veel mijn min bewijsen
En hy meent dat ick min een ander in sijn plaets
Hy haet me om dat ick hem te veel bemin helaes
Claud. (530) Dat is voorseker waer,
Angel. Wel krenckt dat dan mijn eere
Dat ick mijn Man alleen te* veel considere,
Wort dan een yder Vrou soos eer als ick gheplaeght
Die al te veel respect tot haer beminden draeght
Ick wenste dat het dan den Hemel mocht behaghen
(535) Dat ick galantery van andere con verdraghen
Maer laes om dat ick ben d’onnooselste van al
Gheraeck ick door de drift mijns Mans tot ongheval
Adieu ick gae van hier ick kan niet langher lyden
Dat me mijn eerbaerheyt op dees wijs comt bestryden
M. Maloote. (540) Gaet gaet ghy sijt niet waert dat je door d’echte trou
Voor u vercreghen hebt soo eerelijcken Vrou
Claud. Waerachtigh hy verdient dats hem doet waerheyt spreken
Was ick maer in haer plaets k’sweer dat ick my sou wreken
En om sijn ziels profijt plant ick hem op het hooft
(545) Om leughentael tont gaen t’gheen dat hy selfs gelooft
Want soo een Man ghelooft dat hy van hoorens swaer is
Soo lieght hy in sijn hert indien de saeck niet waers is
En ’t hanght maer aen sijn wijf dat dit sijn ziet niet krenckt
Want die can maecken dat het waer is dat hy denckt
[p. 21]
(550) Jck sal van nu voortaen mijn plicht niet meer vergeten
Want of ick doe of niet t’woort m’even wel verweten
Daerom al die nu wel met mijn Maitres wilt staen
Begint maer u amours en spreeckt Clauditjen aen
M. Gex. Wel schoon Soon ghy verdient datmen u soo beloone
(555) U Wijf en stelt niet maer ghy u selfs ten thoone
t’Is niet als dat ghy sijt met Jalody vervult
En dat me van u spreeckt dat is u eyghen schult
M. Maloote. Loop loop en leert het eerst hoe dat me na behooren
Sigh draghen moet ontrent een Dame wel ghebooren
(560) Ghy meriteert het niet soo soeten Vrou te sien
Loop loopen comt niet meer met visevaserien
George D. Waer ducker wilt dit heen wie sach oyt van sijn leven
Ick klaegh hier van mijn Wijf en woorde selfs bekeven
Ick raes van onghedult ick heb de grootste blijck
(565) En even wel ick crijgh van yder onghelijck
Clit. Mijn Heer gy siet hoe dat sonder de minste reden
Ick hier beschuldight ben ick heb het al gheleden
Ghy zyt een Edel-man Baron en weet ghewis
Wat dat het point d’honneur ontrent den Adel is
(570) Ick sweerje dat u Soon geen half quartier sal leven
Soo hy my niet terstont wil sarisfacty gheven
Van ’t schrickelijck affront dat my is aen-ghedaen
Ick roep hem in d’Wel k’wil op mijn adel staen
M. Gexkap. t’Is in ons lant de wijs om wel te Procederen
(575) By Luyden van verstant van Adel en van eeren
Dat eerme met Rappier de saecken nederleght
Dat m’eerst met reedlijckheyt malcanderen onder-recht
t’Is reedlijck dat mijn Soon die u heeft derven soonen
U om vergifnis bid en sijn berouw bethoonen
(580) t’Is reedlijck dat hy u dees satisfacty gheeff
George D. Hoe satisfacty ick k’sal niet soo langh ick leef
M. Gexkap. O ja ghy moet terstont hem satisfacty geven
In dese saeck bestaet den regel van wel leven.*
[p. 22]
t’Is reedlijck dat j’het doet want om dat ghy mijn Heer
(585) Tonrecht beschuldight hebt soo raeckt het aen sijn eer
George. D. Dat loochen ick expres en werd schier onverduldigh
k’Segh dat ick hem te recht en niet onrecht beschuldigh
Ick weet wat ick denck,
M. Gexkap. Dat is al mallespraeck
Wat dat ghy denckt of niet dat doet niet tot de saeck
(590) Mijn Heer die loochent het, en ghy moet u ghewennen
Altydt* te vreen ten zyn alst iemandt wilt ontkennen
George. D. Wat ducker als ick een vond-legghen met mijn Vrou
Sou dat niet waer sijn als sijt maer ontdecken wou
M. Gexkap. Wegh wegh met sulcken praet ghy maect maer vele rusi
(595) Ick segh versoeckt terstont aen desen Heer excusi,
George D. Ick noch excusi doen naer dat hy met mijn Wijf
M. Gexkap. Com com maeckt niet veel praet dits maer tydt verdrijf
Com bidt mijn Heer pardon niet langh te balanceren,
J hebt hier by gord te doen met Edel-Luy van eeren
(600) Ick sal niet sien dat oyt iemandt den Adel krengh
Vreest niet te veel te doen als ik u daer toe brengh
George D. Kan t’even wel niet doen,
M. Gexkap. Wat duycker wilt dat spoocken
Ick zeghje schoon Soon soo ghy my de Gal doet koocken
Soo raeck ick in coleer en vatje daedlijck an
(605) En setme teghen u met desen Edel-man,
En daerom vraegh terstondt perdon laet ick u leeren
Hoe Luyden van fatsoen te saem moeten verkeeren,
George D. Helaes George Dandin ghy sijter louter an
M. Gexkap. Nu fraey den Hoet in d’hant mijn Heer is Edel-man.
(610) En ghy sijt maer een Boer,
George D. k’wou m’op my selfs wel wreken
M. Gexkap Com fraey seghje my maer na dat ickje voor sal spreken
Segh eerst mijn Heer
G. Dandin. Mijn Heer
[p. 23]
M. Gexkap. k’Bidt datje my vergheeft
George wilt niet spreken.
Wat duyvel spreeckt of schijt dan weet me datje leeft
George D. k’Bid datjemy vergheeft
M. Gexkap. Dat ick had de ghedachten,
(615) Dat ghy begheerde by mijn Wijf je te vernachten
George D. soetjes. Ick wou dat het waer was, dat ick had de ghedachten
Dat ghy begheerden by mijn Vrouwtien te vernachten
M. Gexkap. Ghelooft dat d’oorsaeck is dat ick noyt hadd’eer
Van u te kennen of van u ghekennt te sijn mijn Heer
George D. (620) Ghelooft dat d’oorsaeck is dat ick u noyt hadde d’eer
Van u te kennen of van u ghekent te sijn mijn Heer
M. Gexkap. Ick bid dat je ghelooft,
George D. Ick bid wilt doch ghelooven
M. Gex. Dat ick u dienaer ben,
George D. Dat wil ick niet belooven
Hoe ducker can ick sijn een dienaer van een man
(625) Die soeckt mijn Vroutjes gunst om my te maecken Jan
M. gex. Wat raserny is dit,
Clit. Mijn Heer ick ben tevreden
M. gex. Jnt minsten niet mijn Heer o neen bestaet in reden
t’Moet al sijn na fatsoen ick wil dat hy beken
Nu fraey segh aen mijn Heer dat ick u dienaar ben,
George D. (630) Dat ick u dienaer ben,
Clit. Mijn Heer ick van s’ghelijcken
En dat van ganscher hert k’sal nimmer laten blijcken
Dat ick meer denck om t’geen dat j’alle bey wel weet
Ick wensch u goeden dagh mijn Heer maer t’is my leet
Dat dese moeyelijckheen by ons is voorghevallen,
M. gex. (635) Ick cus u handen Heer nu dat is niet met allen
k’Weet dat ghy my daer om geen hair te minder acht
Wy moeten ons eens t’saem vermaecken met de iacht.
Clit. Ghy tracht met groote gunst u dienaer te loonen
M. gex. Wel schoon Soon sietje wel hoe dat me moet bethoonen
(640) Dat me de sake meent. Nu siet* ghy dat ghy sijt
[p. 24]
Ghecomen aen een huys dat noyt affronten lyt
Dat altydt voor sal staen u eer en reputaty
En nimmer lyden of ghedulden dar disgracy
Aen u persoon gheschiet maer t’wreken sal terstont
(645) Want soo ghevoeligh is den Adel van affront Binnen.

George Dandin. Pietje spreeu.

George D. Nou Piet wat segje nou, nou sietjet selfs gheschien
Pietje. Gheschien, waerachtigh t’is een schande voor de lien
Georg. D. Maer sietjet niet,
Pietje. Perfect k’sie’t net hoe datser voeghen
En watse doen en al, hoor, hoorter eens swoegen
(650) k’Lof datmen haest soo doend, een wacker sweetjenheyt
De mensche-maeckerye is al goen arrebeyt
k’Wou om vier schellingen daer geen heelen dag so wercken
Maer doch mijn Heer hoe quamjer achter, dat dat vercken
Soo vande nacht noch houwt gaen bruyen aen de wint
Geor. D. (655) Gistren dien heelen dagh dronck ick maer eene pint
Ick quam ten neghenen t’huys en k’hielme doen heel droncken
Ick kroep na bedt en k’viel quansuys strax braef aent roncken
Daer op soo stierden sy Clauditjen daed’lijck uyt
En die Caronjen had t’Clitander stracx beduyt
(660) Elck ginck nat bedt en k’hoord’aent venster tweemael fluyten
Doe ginck de deur op die k’weer sachjes hoorde sluyten
Doen volghd’ick, na dat ick jou noch wel drymael riep
Pietje, Ick was haest wacker maer ick kleedemen, en liep
In doncker teleens teghen deuren muer en posten
George. (665) Ia dat moet nu den Schelm en Hoer het leven costen
Dat gater recht op toe, comt wacker volght maer isas
Pietje. Maer hoor men Heer, ghy hebt Rapier noch cortelas
[p. 25]
En nu is juyst den Vent int midden van sijn furie
En sootjem stuert het is een spetie van injurie
(670) Datje soo valt in een geselschap onghevraaght
Dus siet wat datje doet als ghy jou selfs soo waaght
Hy is nu int gebruyck dat siet ghy, en de grooten
En laten haar soo licht niet uyt dat recht verstooten
Dan trouwens doetje sin.
George, Wel maer t’is immers best
(675) Datme de veugels bey betrappen op het nest
Pietje. Dats Waer maer hout s’eens vast se sellenje ontvlieghen
En wy sullen dan dat noch all’bey moeten lieghen
k’Ben jonck maer dats oock waer dat k’al versiende ben
En t’is toch nu soo slim ast immers worden ken
(680) t’Is noch al eerbaer datse dat soo doen int doncker
En buyten uyt jou huys. daer was hier lest een joncker
Die had den bruy daer af die peurdender op an
By claren dagh op t’Bedde vande Man
t’Is waer hy stelden eerst de heele mart ovrende
(685) Maer eyndlingh wast dat sy hem fraey daer toe-ghewende
t’Wijf riep noch ô jou fun siet hier dien droncken beer
Syn Knuysten slaen aen dien eerlijcken Heer
Die Man saght oock maer had, daer slechts een hantvol wint aen
Hy moest het lieghen en noch voor Vader van t’kint staen
(690) En daerom....
George. Seght dan cort wat datje me sout raen
Pietje. Hoort eens mijn Heer ghy most jeu best na huys toe gaen
En grendelen de deur van binnen en doen niet open
Tewijl sal ick ghewint na men Heer Gexkap loopen
En als die comt en vint haer voor de deure staen
(695) Laet sy dan segghen waer sy comt soo laet van daen
Wy sullen al dit werck als uyt een Boeckjen lesen
Dan hebjer Over-spel soo naeckt en claer bewesen
Datjer soo licht cont van alsjer bent aen ghehecht
Trout dan weer een Boerin ghelijckje dickwils seght
(700) Dan hebje jou ghemack dan leefje veel gheruster
Mijn Heer ick heb by-loo noch een hubse Suster
Die swynglen, Dorssen en de beesten melcken can
[p. 26]
Sy sout jou oock wel doen, ick t’wijffel daer niet an
Daer waar je me ghedient nou segh men Heer hoe wil je
(705) Segh wil me gaan of niet, waerom verspilje
Dien costelijcken,
George Ia maer ick over-legh
Of dat al seecker gaet,
Pietje Soo seecker als ick’t segh
Maer int ghevecht te treen dat is gheheel onseecker
Want alsje hebt te doen met sulcken volcken steecker
(710) Die soo wel schermen can, dan raeckje licht ghequest
George Kom Pietje gaanwe dan, t’is dogh soo, t’is al best
Nou win ick sonder dat t’jets behoeff te vreesen
Pietje Soo ist.
George Ey loopt ghy maer
Pietje Ick salder wel haest wesen
Mijn Heer maeckt doch de voor en achter deur wel toe
Binnen.

Clitander, Angeletjen, en Clauditje achter haer.

Ang. (715) O ja Clitander k’ben dat droncken beest soo moe
Dat ick geen beenen meer can by hem onder-steecken
k’Wensch duysent mael en meer dat hy den hals mach breken
Me dacht ô foy dat men de doot by na quam aan
Doe k’lestmael by dat Swijn me voelde swangher gaan
(720) Wat wast Claudietje al, wat meugde al niet samen
k’Had’anders by den vent gecorslijck moeten cramen
Clit. Wat de dien Lamgat had’ diet soo vergebrocht
Maer hatje datter groeyt van dees ons minne tocht
k’Wil hoopen datje doch dat niet en sal mis haghen
Ang. (725) Gheensints mijn lief ick sal dat soo sorghvuldigh draghen
Dat lompe George’t voor zyn eyghen kust en leckt
En schoon hy beter weet dat het een derde treckt
Uyt al zyn goederen, dats immer seer verschilligh
t’Geen ick u uyt liefde doe, of t’geen ick onghewilligh
(730) Doen soo eens lyden moest, vaert wel Clitander lief*
Clit. Vaer wel mijn Enghel,
Ang. k’Sal Clauditjen met een brief
Op d’ormare plaets tot Robert Leunis senden*
[p. 27]
Clitander. Ghenacht myn liefst
Ang. Ghenacht;
Clitander binnen.
Claud. Wel hoe ick draey of wenden;
Ten wil niet op....
Ang. Laet sien het slot dat draeyt
Claud. (735) Maer t’is van binen toe,
Ang. Ay my, dan ist bekaeyt
Vlanderen och wat raet wat doen we k’ben verlooren
Claud. Och laes Mevrou wat raet sou Piet ons wel hooren
Ang. k’Loof ja hy slaept toch maer hier recht boven de vloer
Piet, Piet,
George uyt de Venster. Hâ ha! comje hâ vuyle in fame Hoer
(740) Nachtloopster riepse Teef die helsch van geckheyt blaeckert
Die in de Hel ghebroeyt in ’t padde-moes gebaeckert
En in de Leepelstraet voor-seker sijt ghequeeckt
Ang. Claudyt wat raet
Claud. Dat ghy hem weer soo stout toe-spreeckt
Ang. Dats best want hier moet van noot de deught ghemaect zyn
(745) k’Loof dat jou sinnen weer van Jalosy gheraeckt zyn
Wat schoer weer segh Beest wat isser weer geschiet
Seght grimmer doncken sot segh swyn segh Vrous verdiet
Doet open k’heb soo veel als ghy daer in te segghen
George. Ghy ick wou dat ghy my dat eens uyt wou leggen
[Maer siet doch eens die Hoer, dat Schotbeest, siet die Hex,*]
(750) Die seyt al ja en heeft noch het meeste becx
Ach ja s’heeft noch ghelijck maer si daer....
Ang. Ick segh doet open
George. Ghy sult dien Hoeren tast vry dierder nu bekoopen
Siet eens die broetse hen die haer soo licht laet treen
Ang. Om datmen met jou Neef daer ginder soo wat heen,
(755) Een uer of een half versmachtend’ van de soelte
Van sulck een heeten dagh vermaecklijck inde koelte
Eens s’avonts wand’len gaet wel wat een groote saeck
George. Ia wand’len oock en in de koelten om vermaec
Wel nouw Madam Madam pritame* j’hebt ghewandelt
[p. 28]
(760) k Loof dat je menigh schoon discours hebt afghehandelt
t’Is recht koel wandelingh je hebt dat wel bedacht
Want t’is een uer of dry naer midder-nacht
[’t Is apparent, jy hebt dat treflijk wel gevonden.*]
’k Meen dat jou Vader daer ick Piet heb om ghesonden
Dat anders sal verstaen,
Ang. Clauditje wel wat nouw
Claud. (765) Mevrou spreeckt nu eens schoon of licht de geck eens wouw
Daer meer naer luysteren
Ang. Ey George laet eens loopen
Al jou grimen achterdocht en doet de deur toch open
Want seker t’is al heus en eerlijck toe-ghegaen,
Mijn Heer jou Neef heeft my in’t minst geen quaet gedaen
(770) t’Js maer jou sufferij die jou dat in-ghebelt seydt
George Ia k’heb dat wel ghesien dat jou dat niet vercoelt heyt
Angelet ick heb ghesien al jou ghebruy
En daerom heb ick om die eerelijcke Luy
Jou Vader en Mevrouw jou eerbare Moer ghesonden
Ang. (775) Och George wel dan ben ick immer plagh versonden
Soo j’y mijn eer bemint soo bid ick laet my in
Ick sweer dat ickje noyt in onse echte min
Van wie t’oock is weer sal onghelijcken laten
George. Wel soo bekenje dan dat en wat meer als praten
(780) By jou is om ghegaen,
Ang Maer het sal niet meer gheschien
George. Maer een maect alsoo wel een Hooren beest als tien
Wat bruyt het my nu offer vijftigh komen veteren
Ang. Och George laet my in ick sal me seker beteren
George. J’y ja jou beteren j’y,
Ang. Ia by den Hont zyn ziel
George. (785) Je leven niet jou Swijn je bent te cort van hiel
Ang. Ey George doet & om mijn eerlijcke Ouwers,
George. Als zatje op een Franse Cock sijn schouwers
En datje schoonder als een jonghen Exster songh
En datje als een Vloy op heete Colen sprongh
(790) Soo sulje my soo zot niet in de Keuvel preken
Ang. wel boosen Duyvel k’gae my selven door-steken
Ick wil niet over tuyght voor Vaer en Moeder staen.*
[p. 29]
En datje meent jou Fiel datje dan vry sult gaen
O neen want elck die weet hoeje met my gheleeft hebt
(795) En hoeje selver eerst de Hoeren aen-gecleeft hebt
En soo hebje my eerst tot dese val ghebrocht
Dan sal mijn Heer de Schouts gherechten achter docht
Dees moort alleen op jou, en niemand anders houwen
Daar dats de hant aen t’werck ick saler t’Mes indouwen
(800) O George,
Angelet en Claudit gaen achter de posten stae.
George. Ay my hoor hoor eens Angelet
Hoor segh ick hoor eens hoor, wel souw dat Wijf by get
Soo los haer eyghen selfs den beck wel wesen vaghen
Ey ey ick loof dat niet sy sal ’t niet derven waghen
Of souwse ’t loop al vry sijn hazaert by mijn keel
(805) Het is een boose pry, de boosheyt doet oock veel
En heeft men niet ghesien nu onlanghx noch gebeuren
Een Postsemaeckers Wijf de Navel quam te scheuren
Om dat de Man haer hadt maer eensjes gram gemaeckt
Wat doet een Vrou dan niet die in en aen haer eere raeckt.
(810) Sy sal ’t waerentelijck, wat seker wesen kuijssen
Och armen George, ’k heb het bloet al hooren ruyssen
En t’is al of de Schout al was achter myn gat
Och Angeletje och, ey lieve wacht doch wat
Hoor laet ick laet ick toch een woortje tot je spreken
(815) Ay my sy antwoort niet k’loof s’heyter al door-steken
Och com maer by men ick ben soo wel te vreen
Ang. Pas op je stuch Claudyt den Nar comt na beneen
Soo ras hy buyten is soo moeten wyder binne
Daer comt hy,
George uyt-comende seght Wel waer sal Angelettje vinne
(820) k’Ben in mijn hert om t’wijst soo schricklijck ongerust
Och comt maer Angelet en doet al watje lust
Al wouje m’alle daag in bey mijn sacken pissen
Want hoeje bent oft niet ick kanje dogh niet missen
Hoorje niet Angelet waer benje heen ghebruyt
Angeletje en Clauditje uyt de venster spreeckt.
Ang. (825) Wel droncken Rekel fielt Nacht-looper dobblaer guyt
Ist nu eerst tijdt om uytte Croegh na huys te comen
j’Hebt den dranck braef weer in jou penssack in-ghenomen
[p. 30]
Hoor eens dat vuyle beest wat maeckt hy al ghebaer
George. Wel, wel, wel hoe wats dit hoe duyvel comje daer
Ang. (830) Hoor eens het Verck is vol ghesopen
Claud. Och ja hy is weer sat,
George. Claudyt jou Hoer doet open
Claud Men open noch geen deur het is te volle vroegh
Ang. Je balgh die schimmelt noch bruydt noch eens na de Croegh
En brenght het verdre van den nacht met suypen over
George. (835) Caronye

Gexkap. Madam Maloote ende Pietje spretu met den
Lantaren.

Gexkap. Was s’hier gaens
Ang. Och Heer dien eere rover
Die fielt die droncke Lap dien Sot dien Vrouwen beul
Dats nacht op nacht te doen, dat s’al vermaeck en seul
De Croegh ist die het weet alleenigh maer te handelen
Maloote. Maer wat ist dat hier schort
George. Jou Dochter diet gaet wandelen
Maloote. (840) Jou Dochter hoort eens jou,
George. Ick meen Mevrou Mevrou
Die die.
Ang. Die doet ghy staegh vergaen van herten rou.
En k’sal noch op het lest van enckle droefheyt sticken
Jou wijn Balgh â jou Schelm t’is onverdraghelicken
Wat doet ick lyden moet waer datmen is gheweest
(845) De fielt denckt altydt quaet foey beest beest beest beest
Verrotten Robbesack onnutte Vrouwe plagher
Je maeckt alleen je selfs tot eenen Horen-dragher
Maloote. Je bent een schauwleck in ons eerlijck geslacht
Ang. Mama daer heeft de guyt nu weer de gantsche nacht
(850) Met schellemen van sijn soort sigh vol en sat gheswolgen
Nu comt hy maer eerst ’t huys, soo boos verbolghen
En raest en schreeut en vloeckt soo God’loos als hy mach
En rost de Meijsjes, en dat duert soo dagh op dagh
t’Is voor een Vrou niet wel meer uyt te staen dat leven
(855) Och datje my aen soo een vuyle beest hebt ghegheven
Soo doet nu weer soo veel en helptme van hem of
[p. 31]
M. Gexkap* O George dit bedrijf dat sien ick gaet te grof
k’Sal u den naem van Soon van nu af aen ontnemen
George. Mijn Heer maer laet ick jou,
Ang. Ey hoort de geck eens teemen*
(860) De tongh vout in sijn beck hy weet niet wat hy seyt
George Ick weet het wel mijn Heer jou die, die heyt
De heelen nacht
Gekskap. Wel wat, wat seytse,
Ang. Een bedt gaen drooghen
Dat ghy voor-leden nacht heel onder hebt ghespoghen
Wat heeft hy vaeck soo sat dat hy het selfs niet wist
(865) In sijn smoer-droncken slaep, my teghen t’lijf ghepist
Jae hy doet daeglijckx niet als suypen en als freten
En t’best dat van hem comt sijn niet als stront en scheten
Daerme hy telckens het gansche huys perfuymt
Wat heb ick menigh reys sijn schijt-pot niet gheruymt
(870) En t’best sijn gat ghevaeght als hy hem niet con helpen
Maloote. Nu staeckt dit klagen kint en wilt jou tranen stelpen
Jou klinten sulje soo een eerlycke Matroon
Verknijsen in haer jeught en duysent reysen doon
Mijn Heer mijn man, ick kan dit langher niet verdraghen
gex. (875) En mijne gramschap swelt daer kynckel k’moet met slaghen
Iou d’wyngh tot jou plicht en leer hoe j’een Vrou
Van Adelijck gheslacht moet dienen in haer trou
George. Maer k’bid, hou op Monpeer en hoorme noch eens spreken
Maloote. Neen Rekel als je bent
Gexkap. K Sal u de beenen breken
Maloote. (880) Voort Rekel flux van hier,
Gexkap Bruyt wegh
George Ick ga ick ga
Maloote. Slae doot dien lompen schelm, dien guyt sack raeck wat slae.
George Dandin alleen.
Wel George George wel ghy sijt int groote gilde
Wat seghje nu Dandin ghy wilde maet ghy wilde
Ghy wilde sulcken Vrou het Doel-wit van u min
(885) Most een Madame sijn ghy wilde gheen Boerin
Dat staetje wonderschoon t’gaet mijn verstant te boven
Ick ben by gord ghecroont en k’macht noch niet gelooven
[p. 32]
Een ander comt in huys en weeft op mijn ghetou
En nochtans is mijn Wijf een eerlijcke Vrou
(890) Sy seght al watse doet moet ick altijdt prijsen
Wat ducker sal ick doen ick can haer niet bewysen
Want alser een Galant heeft in mijn huys gheweest*
Daer uyt besluyt ick wel dat ick ben hoorn-beest
Maer sy seght dat het is alleen om wat te praten
(895) En nochtans loop t’gherucht hier daeglijcx langs de straten
Dat ick van dien Galand met hoorens wort belaen
En dat hy met mijn Wijf een cusjen heeft ghedaen
Een ding doet my alleen al mijn ghedult vergeten
Dat ick veel mackers heb die’t alsoo weynigh weten
(900) Als ick en die nochtans met tacken sijn vereert
Maer t’spreeck-woort seght dat niet en weet niet en deert
Ick raed de Jonghmans die hier sijn om aen te schouwen
Soo ghy gheneghen sijt om oyt een Wijf te trouwen
Soo soecktse niet te goet en soeckt s’oock niet te boos
(905) Oock niet t’onnoosel, maer soeckt s’oock niet te loos
Niet al te cleyn noch oock niet al te langh van taille
Niet van te groot gheslacht niet van te cleyn Canaille
Niet al te schoon van lijf niet al te veel mis-maeckt
Niet te verdraghent oock niet al te ras gheraeckt
(910) Niet al te glovens oock niet van slechte seden
Niet al te kercks ghesint oock niet vol ydelheden
Niet al te sober oock niet al te veel bewijnt
Geen ledigh sitter oock niet al te veel betwint
Geen stille sitster oock geen al te grootsten goetster
(915) Geen Somme swijghster oock geen al te grootsten snaetster
Geen opghepronckte pop oock geen verschinde sloof
Geen sonder onder-Broeck noch minder met een stoof
Geen al te gierigh oock geen al te lyckeraelen
Geen al t’onwetent geen van al te veele talen
(920) Geen die niet eens een duyt int-spel op tafel set
Geen die haer gelt verbruyt met dobbelen en paquet
Waer vint men sulcken Wijf in al des werelts houcken
Soo ghyder een begeert gy moetse selve soucken
Ick leer je maer hoe t’hoort en seghje voor het lest
(925) De middel-baere soort is altijdt alder-best. Binnen.

FINIS

Tekstkritiek:

Enkele verzen (57, 640) zijn afgesneden in het enig bekende exemplaar, en toegevoegd naar de editie-1672.
p. 3 George er staat: Geogre
p. 4 Boere-gadt. er staat: Boere-gadt
vs. 23 & 27 Lubb. er staat: Libb.
vs. 77 haer adel staet er staat: had elstaet
vs. 412 rumoer er staat: ramoet
vs. 531 te er staat: re
vs. 591 Altydt er staat: altydt
De verzen na 749 en 762 zijn toegevoegd uit de editie-1672
vs. 759 pritame hier staat in de editie-1672: putaine
vs. 859b teemen er staat: teennen

CLUCHTVANGEORGE DANDINVyt het Frans ghetraselateert door M.M.Ghecalculeert naer den hedendaegschenMEREDIAEN

ANNO M. DC. LXIJ.

NAEMENDERPERSONAGIEN

Eerste uyt Comst.George Dandin, met Pietje sijn Knecht.

Tweede uyt-Comst.Lubbert, George Dandin.

De Derde uyt-Comst. George Dandin; Met Pietje sijn Knecht.

De Vierde uyt-Comst. Monsr. Gexkap. M. Malote. G. Dandin.

De Vijfde uyt-Comst. M. Gexkap, Clitander, George Dandin.

De Sesde Vyt-Comst. Mons. Gexkap. Mad. Maloote. Angeletje. Clitander George Dandin. Clauditje

George Dandin. Pietje spreeu.

Clitander, Angeletjen, en Clauditje achter haer.

Gexkap. Madam Maloote ende Pietje spretu met denLantaren.

Tekstkritiek:

CLUCHT

VAN

GEORGE DANDIN

Vyt het Frans ghetraselateert door M.M.

Ghecalculeert naer den hedendaegschen

MEREDIAEN

NAEMEN

DER

PERSONAGIEN

Eerste uyt Comst.

George Dandin, met Pietje sijn Knecht.

Tweede uyt-Comst.

Lubbert, George Dandin.

De Derde uyt-Comst.

George Dandin; Met Pietje sijn Knecht.

De Vierde uyt-Comst.

Monsr. Gexkap. M. Malote. G. Dandin.

De Vijfde uyt-Comst.

M. Gexkap, Clitander, George Dandin.

De Sesde Vyt-Comst.

Mons. Gexkap. Mad. Maloote. Angeletje. Clitander
George Dandin. Clauditje

Gexkap. Madam Maloote ende Pietje spretu met den
Lantaren.