Dirck Buysero: Amphitruo. 1679.
Naar het Latijn van Titus Maccius Plautus en het Frans van Jean Baptiste Poquelin Molière.
Uitgegeven door drs. T. Strengers.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton016930 - Ursicula - UB Gent
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
De twee eerste bladzijden ontbreken in alle bekende exemplaren. In de Ursicula-facsimile zijn op deze lege plaatsen twee extra afbeeldingen toegevoegd: een frontispice door Jan Punt uit 1740, met als onderschrift de titel in het Frans (niet voor een Nederlandstalige Amphitryo-editie bedoeld) en de Franse titelpagina van een achttiende-eeuwse verzamelband van Buysero’s toneelwerk, aanwezig in de UBL.
In 1680 publiceerde Buysero een gewijzigde herdruk, vermeerderd met een voorspel.

Continue

[p. 3]

AMPHITRVO,

BLYSPEL.

Door D.B.

Vertoont op de Amsterdamsche
SCHOUWBURG.

[Vignet: Perseveranter]

TE AMSTERDAM,
By Jacob Lescailje, Boekverkooper op de Mid-
deldam, naast de Vischmarkt. 1679.



[p. 4: blanco]
[p. 5]

KORTE
INHOUDT.

IUpijn beslaapt Alkmeen, in schijn van haaren man.
Merkuur bedriegt de knecht ten dienste van zijn vader.
Kupido speelt zijn rol: en dient zich listig van
Twee Sosiaas, en twee Amphitruoos te gader.


[p. 6]

VERTOONERS.

        JUPITER, onder de gedaante van Amphitruo.
        AMPHITRUO, Veltheer der Thebanen.
        MERKURIUS, onder de gedaante van Sosia.
        ALKMENE, vrouw van Amphitruo.
        BROMIA, dienstmaagt van Alkmene, en huisvrouw van Sosia.
        SOSIA, dienaar van Amphitruo.
        NAUKRATES, broeder van Alkmene.
       POLICLES,
BLEFARUS,
ARGANTIPLACIDOS,		 } Thebaansche Oversten.
        KUPIDO.

            Het Tooneel is in Thebe, voor ’t huis van Amphitruo.

Continue
[p. 7]

AMPHITRUO.

EERSTE UITKOMST.

SOSIA.
WEr daar? ik beef van angst. goet vriend. ik zoek geen twist.
Ha! welk een stoutheid, welk een onvertsaagtheid is ’t,
In zulk een donk’ren nacht te doolen langs de straaten!
Wat speelt mijn Heer my nu een pots, hy moet my haaten,
(5) ’t Gaat vast; want zoo hy om zijn evennaasten dacht,
Hy had, met dit verhaal, wel tot den dag gewacht.
Juist moet ik nu zoo laat by duister loopen dwaalen,
Om aan zijn vrouwtjen zijn victory te verhaalen.
    Maar, zoo my dunkt, ik zie ons huis daar, ja gewis.
(10) Nu voel ik dat mijn vrees weêr schier verdweenen is.
Maar Sosia, kom wil terwijl eens overleggen,
Of gy uw boodschap wel ter deeg zult konnen zeggen.
Ik moet Alkmene net verhaalen, hoe mijn heer
De slag gewonnen heeft, maar, dit verbrust het weêr,
(15) Ik heb het niet gezien, want ik had me juist versteeken.
Geen noot, ’k zal niettemin wel braaf van vechten spreeken,
Als* had ik ’t zelfs gedaan. Hoe meenig zwetst ’er van
Batailjes, die hy niet met waarheid zeggen kan.
Nu lustig een begin. Dit zal de kamer strekken,
(20) Waar in ik zoo te post kom om Alkmeen te wekken.
En deez’ lantaren, die ’k hier neêrzet by mijn voet,
Zal zijn Alkmene, daar ik tegen spreeken moet.
Mevrouw... Amphitruo mijn heer... ’t Is wel begonnen,
Heeft zeer gelukkelijk zijn vyand overwonnen,
(25) En zendme in Ambassade om ’t u te doen verstaan,
[p. 8]
Wel, welkom Sosia, het staat my zeer wel aan,
Dat ikje zoo gezont hier wederom zie keeren.
Maar zeg, hoe vaart mijn man? heel wel, wat zou hem deeren?
’t Is puik! verlangt hy ook na my? gelijkge ziet;
(30) Want anders zond hy my in zulk een donker niet.
Wilt ons d’omstandigheên van dezen strijt vertellen.
Zeer wel Mevrouw, ’k heb ’t zelfs gezien, en zal ’t wel stellen.
Nu beeld je zelven in, dat hier aan deeze kant
De stad Telebe legt, een stad, na mijn verstant,
(35) Zoo groot schier als ons Thebe, aan gins zy, moetje weeten,
Loopt een revier, laat zien, hoe word die ook geheeten.
Ja, ja, dat ’s evenveel. hier nam ons volk het veld;
Daar had de vyand zijn Infantery gestelt.
Ik weet het net, want ’k heb die tijd geen oog gelooken,
(40) Gins lag ter rechter zy de Ruitery, gedooken
Beneden ’t kreupelbosch. na ’t bidden was gedaan,
Zoo gafmen ’t teeken, dat de veldslag aan zou gaan.
De vyand meende ons toen van achter in te breeken,
Maer wierd gestut, en liet wel haast dien aanslag steeken.
(45) Zie onze voortocht daar, die overvloeit van moed,
Zie hier de lijfwacht van den Koning, ô gans bloet!
Wat kaerels zijn ’t, wat zijn ’t soldaaten, by gans krachten!
Maar wat geraas is dat, hoe zal ik my best wachten?

II. UITKOMST.

MERKURIUS onder de gedaante van Sosia,
SOSIA.

MERKURIUS.
IUpijn, die binnen vast de schoone Alkmene streelt,
(50) En daar Amphitruo, haar eigen man, verbeeldt,
Heeft my, Merkuus, zijn zoon, tot koppelaar genoomen
Van zijne min, en hier in dit gewaad doen koomen
Van Sosia, die ’k af zal drijven van deez’ kust,
Om onze minnaars niet te stooren in haar lust.
[p. 9]
SOSIA.
(55) Ik heb nu weêr wat moed, ja, laat ons binnen treden,
En daar ’t officy van Ambassadeur bekleeden.
MERKURIUS.
Men zalje dat wel haast beletten.
SOSIA.
                                                    ’k Heb voorwaar
Mijn leven noit gezien een nacht zoo lang en naar,
Als noch een nacht, toen ik, ’k weet niet waarom, gevangen,
(60) En braaf gegeesselt, aan een touw moest blijven hangen.
Ik loof dat Febus moet van gist’ren dronken zijn,
En dat het hooft hem nu noch zeer doet van de wijn.
Maar wat is dat? my dunkt ik zie een man daar waaren
Voor onze deur, dat is niet goet, hoe zal ik ’t klaaren?
(65) Het zingen is een blijk van onvervaartheid. goet!
Ik zal dan zingen, schoon ik bang ben in mijn bloedt.

            Ha! wat zijn wy arreme slaven!
            Ha wat zijnwe een arrem geslacht,
            Van by dagen en ook by nacht
            (70) Geduriglijk te moeten draven.

            Had ik nu een zoopje te drinken
            Van Rosolis, of Brandewijn,
            Zoo zou my’t hert vry wat moediger zijn,
            Dat ik my nu heel voel ontzinken,
            (75) Ha, ha, ha....
MERKURIUS.
Wat ’s dat voor een rabout, die my zoo vroeg durft wekken
Met zingen? wil ik hem eens braaf met vuisten dekken?
SOSIA.
Die man, naa ’t schijnt, is geen liefhebber van muzijk.
MERKURIUS.
’t Is nu bykans een week geleden, ’k heb gelijk,
(80) Het is een volle week, dat ik, om my te wreeken,
Geen mensch gevonden heb, dien ik den hals kan breeken.
[p. 10]
De starkheid van mijn arm vergaat maar in de rust,
Ik zoek maar iemand, dien ik heerlijk, na mijn lust,
De rug mag meeten, om mijn hart wat op te haalen.
SOSIA.
(85) Wat boozer turk is dat! hoe droes komt die hier dwaalen?
[Is ’t ook een moordenaar? ’k ben zeker heel in pijn.*]
Maar laat ons evenwel meê toonen datw’er zijn.
MERKURIUS.
Wie daar?
SOSIA.
                  Wel ik.
MERKURIUS.
                              Wie gy?
SOSIA.
                                            Ik, Sosia geheeten.
MERKURIUS.
Wat is uw lot? spreek op, en voort, ik wil het weeten.
SOSIA.
(90) Een mensch te zijn.
MERKURIUS.
                                      Wat bentge, een meester of een knecht?
SOSIA.
Gelijk het my gevalt
MERKURIUS.
                                  Dat is al stout gezegt.
Waar leit uw weg na toe?
SOSIA.
                                        Daar ik denk heên te treeden.
MERKURIUS.
Ha! dit verdrietme.
SOSIA.
                                Ik ben daar heel wel meê te vreeden.
MERKURIUS.
Je schijnt niet gek, en komt al snedig voor den dag.
(95) ’k Moet kennis maken, en voor eerst met deeze slag.
SOSIA.
My slaan?
[p. 11]
MERKURIUS.
                  U slaan. ik zal noch eens die proef u geeven.
SOSIA.
Hoe is ’t, om ’t wats?
MERKURIUS.
                                  Wel neen, dat doe ik noit mijn leeven,
’t Is slechts uit kortswijl.
SOSIA.
                                        Hoe, zoo zonder eenig woord,
Een mensch te tromm’len op zijn bakhuis? ik ga voort
(100) Mijn vriend.
MERKURIUS.
                              Waar wilje heen?
SOSIA.
                                                          Wat roert het jou?
MERKURIUS.
                                                                                      Laat hooren,
Ik wil het weeten.
SOSIA.
                              Hier in huis, wat hebje my te stooren?
’k Moet voort, mag ik niet gaan tot onzent, daar ik woon?
MERKURIUS.
O schelm! wat zegje datje hier woont?
SOSIA.
                                                                Dat komt schoon,
Is hier Amphitruo geen heer af?
MERKURIUS.
                                                    Wat kan ’t geeven?
SOSIA.
(105) Ik ben zijn knecht.
MERKURIUS.
                                        Wie gy?
SOSIA.
                                                      Ja, ik.
MERKURIUS.
                                                                Wie heeft zijn leeven...
[p. 12]
Ben jy zijn knecht?
SOSIA.
                                Ja, wel te weten.
MERKURIUS.
                                                            Zegme dan
Uw naam.
SOSIA.
                  Die ’s Sosia.
MERKURIUS.
                                      Wat?
SOSIA.
                                              Sosia.
MERKURIUS.
                                                         Ik kan
’t Niet langer hooren, wacht, ik zalje bastonneeren,
Jou vagebond, dat jy mijn naam durft usurpeeren,
(110) En zeggen stout, dat jy bent Sosia, hou daar.
SOSIA.
Hou op toch, want je slaat mijn schouders van malkaâr.
MERKURIUS.
Ben jy noch Sosia? wat zegje?
SOSIA.
                                                Door uw slaagen
Voel ik my in der daat geen ander lichaam draagen;
Maar echter vinde ik een verandering in my,
(115) Dat ik dan Sosia, maar de geslagen zy.
MERKURIUS.
Noch hondert slagen?
SOSIA.
                                    Neen, wat treves, mag het weezen,
Van bastonnaden.
MERKURIUS.
                            Wel, jy hebt my niet te vreezen,
Ban maar die fantazy, en zotheid uit uw hooft.
SOSIA.
Maar zegme toch, indienje wilt datme u gelooft,
[p. 13]
(120) Hoe kom jy Sosia te zijn? en’k zalje prijzen
Voor al mijn leven, zoo gy my dat kunt bewijzen.
MERKURIUS.
’k Ben Sosia geweest, van kintsbeen aan. nu heeft
Amphitruo my hier gezonden, om beleeft
Zijn vrouw Alkmene zijn victory t’openbaaren.
(125) Ik ben die Sosia, die nu schier twintig jaaren
Mijn heer heb trouw gedient, den goeden Davus zoon,
De broêr van Arpagus, en op dat ik ’t betoon
Zoo klaar gelijk den dag, ’k heb, tot mijn zwaarste rouwe,
De stuurse Bromia, gekregen tot mijn vrouwe.
(130) Die dikwijls my de kop op hol helpt, door haar praat.
’k Ben hondert malen hier wat afgerost op straat,
En zonder dat ik oit dorst kikken, of my weeren.
Men heeft, door meester Hans, my eens de rug doen smeeren
Met roeyen, na me dunkt, om eenig klein gebrek;
(135) Maar tot mijn onschuld.
SOSIA.
                                                Wel, ik word waarachtig gek,
Hy heeft gelijk; want al die dingen met malkander
Weet Sosia alleen te zeggen, en geen ander.
Maar zeg my eens, zoo ’t u belieft, wat kostlijkheid
Amphitruo nu heeft verovert? dat bescheit
(140) Kunt gy niet weten.
MERKURIUS.
                                          Niet? vijf schoone diamanten,
Den Veldheer afgestroopt, met gout aan alle kanten
Bezet en ingeleit.
SOSIA.
                            Voor wie was dat prezent?
MERKURIUS.
Wel, voor zijn vrouw.
SOSIA.
                                    Hy spreekt de waarheid, ik beken ’t.
Maar wat deed’ Sosia, terwijl dat d’andre streeden?
Ter zijde.   (145) ,, Dat ’s een geheim! kom, geefme eens antwoord op die reeden.
[p. 14]
MERKURIUS.
Die tapte een pul met wijn, en schuilende achter ’t vat,
Zag nergens na voor hy die uitgezoopen had.
SOSIA.
Net op zijn kop geraân. maar hoe kan hy dat weeten?
Ten zy de drommel zelfs heeft in die pul gezeeten.
(150) Maar laat ik u eens by het licht bezien, of gy
Me ook wel gelijkt. laat zien, ô moort! dat’s toovery.
’t Is of die kaerel uit mijn tronie is gesneeden;
Wy twee zijn eveneens van leeden en van kleeden,
Maar ’t geenme meest verzet, is, dat zijn rossen baart,
(155) En groote neus, zoo wel zich met de mijne paart.
Ja, gy zijt Sosia, ik moet het zelver zeggen,
Maar zoo gy ’t zijt, gelijk de zaak nu schijnt te leggen,
Zoo zegme, wiege wilt dat ik ben, in deez’ schijn,
Want zeeker ik behoor voor ’t minst wel iets te zijn.
MERKURIUS.
(160) Weez gy dan Sosia, als ik ’t niet meer wil weezen,
Want anders wachtje voor stokslaagen. jy moogt vreezen.
Merkuur binnen.
SOSIA.
Ik weet niet wat hy meent, maar wat zijn slaagen zijn,
Dat heb ik al te wel vernoomen, tot mijn pijn.
De drommel haal dien beul. maar wie mag daar weêr weezen?
(165) ’t Is Bromia, mijn wijf, och arme! ik mag wel vreezen,
Dat d’andre Sosia, die hier zich zelfs onthoud,
Terwijl ik uit ben, braaf mijn akker heeft gebout,
Maar ’k heb nu juist geen tijd om ’t al op ’t nauwst te vraagen.


III. UITKOMST.

BROMIA, SOSIA.

BROMIA.
ZYt welkom, Sosia, hoe heeft het zich gedraagen
(170) Op reis? hoe gaat het al? kom hier myn zoete vaâr,
[p. 15]
Is ’t noch gezont, en hebje buit?
SOSIA.
                                                    Zoo paslijk maar.
Ik spreekje wel daar na, maar ik mag nu niet draalen,
Ik moet Amphitruo iets noodigs gaan verhaalen.
BROMIA.
Hoe Sosia, meent gy zoo koeltjes heên te gaan?
SOSIA.
(175) Hoe, wilje niet dat ik mijn heer ten dienst zal staan?
BROMIA.
Maar my zoo schielijk te verlaaten?
SOSIA.
                                                          Schoone zaaken.
Daar na komt tijds genoeg ons zelven te vermaaken.
BROMIA.
Maar hoe! zoo weg te gaan, op zulk een vreemt fatzoen,
Als of je waart gestoort, zelfs zonder eens een zoen
(180) Te geven, of voor ’t minste een vriend’lijk woord te spreeken?
SOSIA.
Wat meenje dat ik mijn verstand en kop wil breeken,
Om al die grollen weêr te halen voor den dag,
Wy hebben al gezegt wat dat men zeggen mag,
En kan, in onzen tijd.
BROMIA.
                                  Maar sla toch eens uw oogen
(185) Op onze Amphitruo, zie eens hoe veel vermoogen
De trouw op hem heeft, daar gy in het tegendeel
Uw vrouw zoo weinig acht.
SOSIA.
                                              Ho! dat is groot verscheel.
Het is noch vryery met hun, en zeek’re tijden
Verschoonen, ’t geen daar na de jaaren niet en lijden,
(190) En is ’t niet mislijk dat een man, zoo lang getrout,
Zijn wijf gedurig kust, en malle praatjes houd?
[p. 16]
BROMIA.
Ben ik dan buiten tijds, om meer iet zoets te wachten?
SOSIA.
Neen, ’k zeg dat niet, en ’t is ver buiten mijn gedachten;
Maar ’k heb te groote een baard om wel te zuchten, en
(195) Ik zouze bersten doen van lachen; want ik ben
Tot schreyen onbequaam, waar toe ook al die rouwe?
BROMIA.
Gy zijt niet waardig zulk een eerelijk een’ vrouwe.
SOSIA.
Je bent maar t’eerlijk na mijn zin, ô ja, ’k geloof ’t.
Doch wees zoo eerlijk niet, en breek my minder ’t hooft.
BROMIA.
(200) Hoe, moet ik om mijn deugd noch zelfs verwijting hooren?
SOSIA.
De zachtheid van een vrouw, kan my het best bekooren,
Daar, in het tegendeel, uw deugd u maakt gehaat.
BROMIA,
Je moest een vrouwtjen, dat u met een valsch gelaat
Kon streelen, om daar door haar geilheid te bedekken,
(205) Verkreegen hebben, die u zouw tot straf verstrekken.
SOSIA.
Maar wiltge dat ik u mijn zin eens recht verklaar.
Een ingebeelt affront, dat raakt de zotten maar.
Ik zou op mijn signet, voor mijn devies, doen snyen,
Wat minder eer, en wat meêr rust.
BROMIA.
                                                      Hoe, zouje lyen
(210) Dat ik, behalven u, van iemand wierd bekoort?
SOSIA.
Ja, zoo ’k niet meerder door uw knorren wierd’ vermoort.
Een makkelijke fout, die kan my meêr behaagen,
Als moeyelijke deugd, die stadig ons komt plaagen.
Nu Bromia, het ga u wel; ik moet mijn heer
(215) Gaan zoeken.
[p. 17]
BROMIA.
                                Waarom juist heb ik ’t gemoet zoo teer,
Dat ik dien vlegel niet kan straffen, zonder vreezen?
Foei, ’t spijtme waarlijk nu zoo kuisch een vrouw te weezen.
SOSIA.
Ja kuisch, gelijk’er veel, tsa lustig maar, vertrek.
BROMIA.
Ik ga, en ’t is mijn leet dat ik heb zulk een gek.
SOSIA.
(220) Z’is weg. ik veinsde maar, om eensjes recht te weeten,
Of d’ander ik, die my zoo braaf de rug kon meeten,
En haav’nen, ’t hooft niet meê bezet heeft, met het hout,
Daar meê Acteon eer liep pronken door het wout.
Toch, naar het schijnt, is zy zoo licht niet te bekooren.
(225) Maar daar ’s mijn meester, die ook wonder op zal hooren.

IV. UITKOMST.

AMPHITRUO, SOSIA.

AMPHITRUO.
HEbt gy gedaan het geen dat ik u had belast?
SOSIA.
Ja, heertje, maar ik quam zoo treffelijk te gast
By uwen Sosia, mijn ander ik, mijn maatje,
Mijn rug gevoelt noch braaf de nasmaak.
AMPHITRUO.
                                                                  Maar dit praatje
(230) Dient nergens toe, kom, zeg maar wat gy hebt gedaan?
SOSIA.
Maar zeg eerst op wat wijze ik met u om moet gaan.
Of ik u op zijn hoofs de zake moet verhaalen,
Of waarlijk, als ik die moest met mijn huid betaalen?
AMPHITRUO.
Wat hoofs? wat huid? wel wat zal ik daar meê verstaan?
(235) Zeg kortelijk de zaak, gelijkze is toegegaan.
[p. 18]
SOSIA.
Goet, laatme slechts begaan, vraag maar, ’k zal antwoord geeven.
AMPHITRUO.
Op d’ ordre, die ik u daar flusjes heb gegeeven....
SOSIA.
Ben ik vertrokken, ’t was zoo donker als een hel,
En vloekende sprong ik, van spijt, schier uit mijn vel,
(240) U wenschende, om deez’ last, een millioen van plaagen.
AMPHITRUO.
Wat zegje daar rabaut?
SOSIA.
                                    Heer, gy hebt niet te klaagen,
’k Zal liegen zooje wilt.
AMPHITRUO.
                                      Zie wat genegentheid
Die fijne knecht heeft voor zijn meester, zoo hy zeit.
Maar ’k laat dat gaan. zeg wat u onderweeg ontmoet is?
SOSIA.
(245) Een ysselijke schrik.
AMPHITRUO.
                                          Ei ziet eens wat een bloet ’t is!
SOSIA.
Natuur is misselijk, den eenen geeft zy hert,
Daar d’ander, door een wind, terstont verslaagen werd;
Deez’ houd van dooden, en ik houd alleen van leeven.
AMPHITRUO.
Nu koomende aan het huis?
SOSIA.
                                            Wierde ik van daar gedreeven.
AMPHITRUO.
(250) Door wie?
SOSIA.
                          Een ander ik, die gy gezonden hebt,
En die maar al te wel mijn last heeft onderschept.
[p. 19]
AMPHITRUO.
Wat fabeltjes!
SOSIA.
                        Neen heer, het is de reine waarheid,
Dien ander ik, ô ja! het is een zaak die klaar leit,
Dien andre Sosia.
AMPHITRUO.
                              Wat Sosia? zeg aan.
SOSIA.
(255) Ik zelfs, die t’huis ben, niet die nu met u komt gaan,
Die was al lang voor my tot onzent ingekoomen.
AMPHITRUO.
Waar toe deez’ zotte klap? is ’t dronkenschap, of droomen?
Is ’t dolligheid? spreek op, of slechte kortswijl?
SOSIA.
                                                                              Neen.
De zaak is als ik heb gezegt. ik die alleen
(260) Te weezen meende, vond, ver buiten mijn gedachten,
Een and’ren Sosia, die ik daar niet verwachten;
En als ik u de zaak zal zeggen, naakt en klaar,
’k Waar daar gekoomen, eer dat ik daar gekoomen waar.
AMPHITRUO.
’k Moet wel zachtzinnig zijn, en traag gewekt tot tooren,
(265) Om zoo veel zottigheên noch langer aan te hooren.
SOSIA.
Indienje quaat word, zal ik niet gehouden zijn.....
AMPHITRUO.
Neen, zonder drift; maar zeg my toch eens, wat voor schijn
Dat deeze zaak, op die manier, gebeurt zouw weezen?
SOSIA.
’t Is zeeker, ’k heb het noit gezien, noch zelfs geleezen,
(270) Maar het is echter waar.
AMPHITRUO.
                                                Wie zouw ’t gelooven.
SOSIA.
                                                                                    Ik
[p. 20]
Heb meê een ruime tijd getwijfelt, en van schrik,
Toen ik mijn zelven zag, verloor ik schier mijn zinnen.
’k Zei lang, je liegt het; maar hy kon my overwinnen.
Ik zag dat ik het was, hy lijkt my op een haar,
(275) Schoon, welgemaakt van lijf, van aanzicht fris en klaar,
In geener wijs bezet, gelijkje ziet, met puisten,
En ’k was voldaan, had hy niet zulke harde vuisten.
AMPHITRUO.
Wat moet ik al gedult gebruiken! zeg my hier
Voort, quamje niet in huis?
SOSIA.
                                          In huis! op wat manier?
AMPHITRUO.
(280) Van vooren door de poort.
SOSIA.
                                                  Neen, dat wouw zoo niet vlooten,
Heb ik my zelfs de deur niet voor de neus geslooten,
En die verboôn?
AMPHITRUO.
                            Hoe dat?
SOSIA.
                                          Met eenen braven stok.
AMPHITRUO.
Men sloeg u?
SOSIA.
                        Braaf!
AMPHITRUO.
                                  En wie!
SOSIA.
                                              Ik.
AMPHITRUO.
                                                  Hoe, gy?
SOSIA.
                                                                Zonder jok.
Ik niet, dien ik van hier, maar d’ander ik: ervaaren
(285) In knuppelkennis, niet gewoon het hout te spaaren.
[p. 21]
AMPHITRUO.
Ik word noch razend, zaagt gy dan mijn vrouw niet?
SOSIA.
                                                                                    Neen.
AMPHITRUO.
En door wat oorzaak, zeg?
SOSIA.
                                          Om suffisante reên.
AMPHITRUO.
Wie heeft het u belet? spreek guitzak, zonder draalen.
SOSIA.
Moet ik u vijftigmaal de zelve zaak verhaalen?
(290) Ik zeg u klaar, ik vond tot onzent twee voor een,
Van die twee ikken, d’een op d’ander heel t’onvreên,
En nijdig, datze dus elkanderen geleeken,
Is d’andre t’huis, en d’een heeft d’eer met u te spreeken.
’k Zeg dat dien eenen ik, van draven afgeslooft,
(295) Dien and’ren ik daar vond, vast bloozende om het hooft
Van vrolijkheid, en fris, en welgedaan van weezen,
Den eenen ik vol angst, den ander zonder vreezen,
En zonder and’re zorg, als hoe hy, tot mijn rouw,
Zijn eigen zelven, my, de beenen breken zouw.
AMPHITRUO.
(300) Gy spot met my. wat ’s dit? ik zweer, ik zal my wreeken,
Maar zeg, wie sloegje, in plaats dat gy mijn vrouw zoud spreeken?
SOSIA.
Ik, zeg ik u, dien ik, veel steeviger als ik,
Dien ik, die my de deur ontweldigde, en vol schrik
Verjoeg, dien ik, die my zoo fijn heeft leeren zingen,
(305) Dien ik, die my de poort deê voor mijn scheenen springen,
Dien fieren ik, die zich zoo meester heeft getoont,
Dien ik, die nu, in plaats van my, tot onzent woont.
AMPHITRUO.
De wijn heeft zekerlijk zijn razend brein bevangen,
’t Verstand is op de loop, door ’t drinken.
[p. 22]
SOSIA.
                                                                  Ik wil hangen,
(310) Zoo ’k meer als water heb geproeft, aan ’t hoogst geboomt.
Gelooft my op deeze eed.
AMPHITRUO.
                                          Zoo hebje ’t dan gedroomt.
SOSIA.
Noch minder, ik heb niet geslaapen, beste maatje,
’k Was heel wel wakker, en dat ander Sosiaatje
Sliep ook niet, als hy my de vaak uit d’oogen dreef,
(315) En zoo onzachtelijk mijn arme lenden wreef.
AMPHITRUO.
’t Is lang genoeg met al die razende gedachten,
Maar daar ’s Alkmeen, na ’k gis, zal zy my nu niet wachten.

V. UITKOMST.

ALKMENE, AMPHITRUO,
BROMIA, SOSIA.

ALKMENE.
KOm Bromia, laat ons de gooden danken gaan,
Dewijl Amphitruo, zoo zeegerijk in ’t slaan,
(320) Zijn vyand heeft vernielt, en door de min gedreeven,
Daar van my allereerst, heeft kennis willen geeven.
Maar wat is dat? ô goôn!
AMPHITRUO.
                                        De heemel geeve my,
Dat nu Amphitruo, zijn liefste welkom zy,
En dat u deeze dag, door mijne min bewoogen,
(325) U met het zelve hart mag geeven aan mijn oogen.
ALKMENE.
Zoo ras weêrom!
AMPHITRUO.
                            Wel hoe! dit is een kleine blijk
Van liefde, en mijne min geschiet groot ongelijk,
Zoo ras weêrom, is voor een hart, van min bevangen,
[p. 23]
Een slechte taal.
ALKMENE.
                          Ik wensch de reeden met verlangen...
AMPHITRUO.
(330) Neen, neen, Alkmene, ik moet my van dit flaauw onthaal
Beklaagen, en van u wachte ik een and’re taal,
En meende dat men my met andre tederheeden,
En vreugde, ontfangen zouw.
ALKMENE.
                                                    Gy klaagt, maar zonder reeden.
Ik weet niet hoe men u, met meerder vriendlijkheid
(335) Ontfangen kan, en ’k heb u nergens in misleit.
’k Heb gister avond, na mijn oordeel, my gedraagen
In alles, als een vrouw, die wil haar’ man behaagen.
AMPHITRUO.
Hoe?
ALKMENE.
          Zaagt gy in mijn oog de blijdschap niet? en kan
Men meêr doen op de komst van een beminde man?
AMPHITRUO.
(340) Wat zegje daar?
ALKMENE.
                                    Dat gy vernoegt scheent, buiten maaten,
En dat ik, nu gyme eerst deez’ morgen hebt gelaaten,
Niet zien kan, waarom deez’ verwond’ring u verzet.
AMPHITRUO.
Heeft in deez’ nacht een droom de waarheid dus belet?
En meentge Alkmene dat mijn liefde nu volkoomen
(345) Voldaan is, nu ge my onthaalt hebt in uw droomen?
ALKMENE.
Hoe, heeft een quade damp Amphitruo ontstelt,
De waarheid van zijn komst verduist’rend met gewelt,
En meent gy dus mijn vlam haar eerbaarheid t’ontsteelen?
AMPHITRUO.
Die damp, daar meê gy my onthaalt, kon licht verveelen.
[p. 24]
ALKMENE.
(350) Die kan men geven voor den droom.
AMPHITRUO.
                                                                    Het geen gy zegt
Kan niemand, zonder droom, ontschuldigen met recht.
ALKMENE.
Men kan niet zonder damp, het geen ik hoor, ontknoopen.
AMPHITRUO.
Zwijg van den damp Alkmeen.
ALKMENE.
                                                  Laat gy den droom dan loopen,
Amphitruo.
AMPHITRUO.
                  Wel aan, eens ernstig ’t nu gezeit.
ALKMENE.
(355) ’t Is lang genoeg gescherst.
AMPHITRUO.
                                                      Durft gy dat onbescheit
Noch staande houden, en my zeggen, zonder zorgen,
Dat my hier iemand heeft gezien, voor deezen morgen.
ALKMENE.
Hoe, wilt gy onbeschaamt ontkennen, dat gy hier
Noch gister avond quaamt?
AMPHITRUO.
                                            Ik gist’ren!
ALKMENE.
                                                              Ziet hoe fier
(360) Hy ’t lochent, ja, en dat gy zijt voor dag me ontweeken,
Om datge, in’t leger, vroeg moest met de krijgsraad spreeken.
AMPHITRUO.
O goôn! wie zou dit niet ontstellen, hoort gy ’t niet,
Zeg Sosia?
SOSIA.
                    Z’is niet rechtzinnig, zooge ziet.
AMPHITRUO.
Alkmene, ik bid u let op ’t geen gy zegt.
[p. 25]
ALKMENE.
                                                                  Met reeden,
(365) Ik let ’er op, maar ik versta die vreemdigheeden
In ’t minste niet, en kan niet zien waarom gy ’t doet.
Al ons gezin heeft u gezien, en u gegroet;
Maar zoo ’k in deeze zaak, tot nader proef, moest koomen,
Van wien heb ik ’t geval, der laatste slag, vernoomen?
(370) De diamante strik, verovert in dien slag,
Is ’t niet van u? van wie of ik die hebben mag?
Is ’t niet genoeg?
AMPHITRUO.
                            Heb ik u reets de strik gegeeven?
ALKMENE.
O ja.
AMPHITRUO.
        Hoe?
ALKMENE.
                  Als gy ziet.
AMPHITRUO.
                                      Helaas! mijn leeden beeven;
Heeft zyze dan van u, zeg Sosia? is ’t spot?
SOSIA.
(375) Ik hebze zelfs.
ALKMENE.
                                  ’t Is waar, het kasje is noch in ’t slot.
Is ’t toovery? zie daar.
AMPHITRUO.
                                  O goôn!
ALKMENE.
                                                Foei, schaamje wat,
Amphitruo, dat gy aldus mijn eer beklat.
AMPHITRUO.
Voort, zeg ik, Sosia, breek voort het kasjen open.
SOSIA.
Ma foi! de plaats is leeg, zy is ’er uitgeloopen:
(380) En zonder leidsman, om te wand’len na Mevrouw,
Op dat ’er die by tijds zich meê vercieren zouw.
[p. 26]
AMPHITRUO.
O hemel! wat heb ik te wachten?
SOSIA.
                                                    Na haar spreeken,
Mijn heer, is over ons het zelve lot gestreeken,
En gy zijt alzoo wel verdubbelt, als uw knecht,
(385) Twee Sosiaas, en twee Amphitruoos, ’t is recht
Een apespel!
AMPHITRUO.
                      Zwijg gy.
ALKMENE.
                                      Hoe, wiltge ’t noch ontkennen?
’t Is schandelijk, waar moogtge u zelven toe gewennen?
AMPHITRUO.
Neen, zegme maar wat op mijn komst al is geschiet?
ALKMENE.
Dewijlge ’t vraagt, zoo wilje zeggen dat gy ’t niet
(390) Geweest zijt?
AMPHITRUO.
                                Neen, maar ’t is om reeden dat ik gaaren
Zou hooren, hoe ik dan hier by u ben gevaaren.
ALKMENE.
’k Zal ’t doen in ’t kort. ’k heb u omhelst, na ’t my geviel,
En in mijn oogen blonk de blijdschap van mijn ziel.
AMPHITRUO, ter zijden.
Ik had dat zoet onthaal wel moogen liefst ontbeeren.
ALKMENE.
(395) Gy quaamt my dadelijk dit schoon geschenk vereeren.
’k Heb noit in u bespeurt verliefder minnegloet.
AMPHITRUO, ter zijden.
Ach, kon my grooter slag oit treffen in ’t gemoet!
ALKMENE.
Al uw omhelzingen, uw kussen, en uw streelen,
Gelijk gy denken kunt, dat kon my niet verveelen.
(400) Ja, zoo ik ’t zeggen mag, het gaf my groot vermaak.
[p. 27]
AMPHITRUO.
Daar na....
ALKMENE.
                  Toen aten wy, en kreegen eind’lijk vaak,
En gingen slapen.
AMPHITRUO.
                            Hoe te zamen?
ALKMENE.
                                                    Wel ter deegen,
Dat is een vraag! ô ja, ’k heb aan uw zy geleegen.
AMPHITRUO, ter zijden.
,, Dat is een doodstuip.
ALKMENE.
                                      Zeg, waarom toch wordje root?
(405) Heb ik misdaan, met u te streelen in mijn schoot?
AMPHITRUO.
Neen, neen, ik was het niet.
ALKMENE.
                                                    Amphitruo!
AMPHITRUO.
                                                                      Ontrouwe!
ALKMENE.
Bedaar wat.
AMPHITRUO.
                  Neen, ik wil, van zulk een snooden vrouwe,
My wreeken.
ALKMENE.
                      Ga vry heên, onwaardig man, ga heên,
Zoek vry een schijn, om ons te scheiden, ’k ben te vreên.
AMPHITRUO.
(410) Dat ’s ’t minste, dat gy hebt te wachten, van mijn tooren,
Ik zal ’t uw broeder, die hier by my wacht, doen hooren.
Ik ben niet van hem af geweest; die zal u voort
Wel overtuigen, en u straffen, na ’t behoort.
Dan mag hy voor hem zien, die dus my heeft verraaden.
[p. 28]
SOSIA.
(415) Mijn heer...
AMPHITRUO.
                            Neen, volgme niet.
ALKMENE.
                                                          Zoo schendig my te smaaden.
BROMIA.
Mevrouw, moet ik...
ALKMENE.
                                  Zwijg stil, zottin, ik wil geen reên
Van iemand hooren, zwijg terstont, en laatme alleen.
Alkmeen binnen.

VI. UITKOMST.

BROMIA, SOSIA.

BROMIA.
HY moet gewis’lijk zijn van zijn verstand berooft.
SOSIA.
Deez’ slag die treft mijn heer, geen kleintjen, op het hooft.
(420) Ik ben ook zeer beducht, voor diergelijk een teeken.
BROMIA.
Laat ons eens zien of hy ons wel eens aan zal spreeken;
Maar ’t is niet noodig dat ’k hem iets te merken geef.
SOSIA.
’k Zal haar behendelijk uithooren; maar ik beef,
En was ’t niet beter stil die zaak te laaten vaaren?
(425) Dan, ’t moet ’er nu meê deur, ik wil my gaan verklaaren.
Ik groetje, lief.
BROMIA.
                        Ha! hebtge u eindlijk eens bedocht?
Wat is het dat u schort, waar toe het weêr gezocht?
SOSIA.
Je stoortje om niet met al.
BROMIA.
                                        Maar wat mag dat toch weezen?
[p. 29]
Wat noemje niet met al?
SOSIA.
                                      ’t Geen nu, en ’t geen voor deezen
(430) Genaamt word, niet met al, dat noem ik, niet met al.
Het zy men vaarzen schrijve, of prooze, of by geval
Noch ’t een noch ’t ander, zoo men anders zoo kan schrijven;
En niet met al, gelijkje weet, moet altijd blijven
Het zelve niet met al, dat is te zeggen, niet,
(435) Of niet met al, of iets, dat, als het al geschiet,
Niet veel heeft om het lijf; ’t is klaar genoeg gesprooken,
Zeg Bromia, en heeft het mijn verstand ontbrooken
Aan klaare uitlegging?
BROMIA.
                                      Ha, veraâr! wat houd my op,
Dat ik u niet terstont haal d’oogen uit de kop?
SOSIA.
(440) Hoe komt het dat gy’t dus altoos op my gelaân hebt?
BROMIA.
Gy noemt dan niet met al, ’t geen gy my flus gedaan hebt.
SOSIA.
Wat ’s dat?
BROMIA.
                  Je houdje slecht, of meenje, fijne geest,
T’ontkennen, als je heer, datj’ hier ook zijt geweest?
SOSIA.
’k Zeg dat niet, als ik u de zaak recht moet doen weeten,
(445) Een zeek’re wijn die heeft ons alles doen vergeeten.
BROMIA.
Zoo weetje niet quansuis, wat datje hebt gedaan?
SOSIA.
Ter werelt niet, en ’t is my t’eenemaal ontgaan.
Ei lieve zeg het my.
BROMIA.
                                Hoe, hebje niet onthouwen,
Dat ik u, wat ik deê, niet by my konde houwen.
(450) En hoeje, in plaatze van een kus, my vanje stiet?
[p. 30]
SOSIA.
Goet!
BROMIA.
          Hoe goet, wat ’s dat?
SOSIA.
                                            Ho! je weet de reeden niet.
’k Had look gegeeten, en ik vreesde u te verveelen.
BROMIA.
Ik kon niet winnen, hoe ik u ook quam te streelen.
SOSIA.
Courage! braaf!
BROMIA.
                        Ik vond u als een ys zoo kout,
(455) En ’t scheen dat gy my zelfs een byslaap weig’ren woud.
SOSIA.
Hoe, ’k sliep niet by u.
BROMIA.
                                      Neen.
SOSIA.
                                                Hoe kon dat moog’lijk weezen.
BROMIA.
Neen, drogert, ik kon u zoo verre niet beleezen.
SOSIA.
Hei, vivat, Sosia!
BROMIA.
                            Hoe, trekje ’t u niet aan,
En lachj’ ’er meê?
SOSIA.
                              Wat ben ik van mijn zelfs voldaan.
BROMIA.
(460) Wat zegje daar?
SOSIA.
                                    Ik kon my nimmer beter draagen.
BROMIA.
Hoe, gekje dan met my, en kan ’t u noch behaagen?
[p. 31]
SOSIA.
Ik ga met u ront uit, ik was in ’t eerst bevreest,
Dat ik maar al te mal met u zou zijn geweest.
De Docters zeggen, als men al te sterk geveegt heeft,
(465) De darmen opgevult, en kannen braaf geleegt heeft,
Dat elk zich dan vooral, van vrouwen wachten moet.
En dat men in dien staat, wanneer men anders doet,
Maar loome kinders teelt, die daadlijk weg gaan sterven,
En zooze leeven, vier van haar vijf zinnen derven.
(470) Zie nu eens, of ik niet voorzichtig ben geweest.
BROMIA.
’k Lach met de Docters eens, en die hun praatjes vreest
Is maar een kiekenshooft, laat zy van zieken spreeken,
Maar in gezonde liên haar doen, de neus niet steeken.
Wat zotheid brengen de hontsdaagen hun in ’t hooft,
(475) En wat een gekskap is ’t, die haar daar in gelooft;
Zy spreeken dan niet als van duizend beuzelingen,
En zouden wel een vrouw alleen te slaapen dwingen.
SOSIA.
Al zagjes moêr, me dunkt datje al wat breet ageert.
BROMIA.
Neen, ik hou ’t staande, en ’t hunne is vals geconcludeert,
(480) ’t Zijn arme redenen, en sprookjes voor de kind’ren.
Geen wijn, noch tijd, en kan de huwlijksplicht verhind’ren.
De Medicijns dat zijn maar beesten in mijn zin.
SOSIA.
’t Zijn eerelijke lui, ei bindje gramschap in,
Hoe slecht de weerelt is gewoon daar van te spreeken.
BROMIA.
(485) Je bent ’er niet, en zoekt vergeefs my met schoonspreeken
Ter neêr te zetten. ik zal noch die vryigheid
Gebruiken, die gy my deez’ morgen hebt gezeid.
SOSIA.
En wat?
BROMIA.
            Gy zeid straks, dat gy wel zoud mogen lyen,
[p. 32]
Dat ik my, buiten u, met and’ren ging verblyen.
SOSIA.
(490) Ha! wat dat point betreft, ’k beken, ’k heb ongelijk,
Ik haal mijn woord te rug; maak dat zulks nimmer blijk.
BROMIA.
Maar zoo ik evenwel eens op mijn geest kan winnen...
SOSIA.
Zoet! daar ’s Amphitruo.
BROMIA.
                                      Zoo ga ik weder binnen.

VII. UITKOMST.

JUPITER, AMPHITRUO, NAUKRATES,
POLICLES, SOSIA.

AMPHITRUO.
KOm hier mijn vrienden, en aanschouw van ’t ongelijk,
(495) Dat zy my poogt te doen, nu eens de wisse blijk,
Om, zoo het mooglijk is, dit snood bedrog t’ondekken:
Daar is de deur.
JUPITER.
                          Maar wie durft hier zoo stout my wekken?
Wat voor geraas verplicht my af te komen, en
Wie speelt ’er zoo den baas, daar ik de meester ben?
NAUKRATES.
(500) Wat zie ik, goden! heer, wat wonder mag dit weezen,
Hoe! twee Amphitruoos?
AMPHITRUO.
                                        Helaas! dit doetme vreezen.
Ha! ’k zie maar al te klaar mijn ongeluk.
POLICLES.
                                                                  Gewis,
Ik zie niet, wie van tween, de waare Amphitruo is.
SOSIA.
Dit ’s de rechte, die een bedrieger, vol van streeken.
AMPHITRUO.
(505) Hou op, ’k zal, met dit staal, de toovery verbreeken.
[p. 33]
NAUKRATES.
Maar hoe! wat wiltge doen? en denk niet, dat men lijd
Dat hier Amphitruo zijn eigen zelfs bestrijd.
AMPHITRUO.
Moet my mijn naaste bloed, om zulk een schelm, verzaaken?
NAUKRATES.
Wat scheiding wilt gy dat wy hier nu zullen maaken,
(510) Als twee Amphitruoos, die eens zijn van gelaat,
Voor ons verschijnen; wie het nu is in der daat
Kan men niet weeten, wil het ons ter deeg verklaaren,
Om onrechtvaardig ons met straf niet te bezwaaren.
JUPITER.
Gy hebt gelijk, en deez’ gelijkenisse kan
(515) U wel doen twijf’len, wie van beiden is de man.
’k Ben redelijker, en ik stel my daar niet teegen:
Ik laat my zelven ook door gramschap niet beweegen,
Een van ons beiden is Amphitruo, ik zal
De vreemdigheid, van zulk een wonderlijk geval,
(520) U, in het vol gezicht van Thebe, straks verklaare.
De schoone Alkmene wacht ook na die openbaare
Getuigenisse voor haar deugd, die ’t waardig is,
’k Verzoek u midlerwijl te zamen aan den disch,
Indien ’t u my gelieft zoo hooglijk te vereeren.
SOSIA.
(525) Dat is een woord van klink. ’k meen meê de borst te smeeren.
Ik heb het wel geraân, en zie nu dat ik ’t weet,
Dit is Amphitruo, de rechte, daar men eet.
AMPHITRUO.
O goden! hebt gy my dan al uw straf gezonden?
Maar ’k voel, in ’t hevigst van mijn drift, mijn arm gebonden.
NAUKRATES.
(530) Gy klaagt ten onrecht. laat ons die verklaaring zien,
Daar na zoo zullen wy, daar ’t hoort, ons bystand biên.
AMPHITRUO.
Ga laffe vrienden, ik meen and’re te gaan vinden,
Die zich, mijn ongelijk te wreeken, onderwinden.
[p. 34]
JUPITER.
’k Zal u de waarheid haast ontdekken.
AMPHITRUO.
                                                              Ha! wat schijn?
(535) O neen, ge ontlooptme niet.
JUPITER.
                                                      Het zal niet noodig zijn.
Dewijl dat dadelijk voor ydereen zal blijken,
Wie dat ik ben, en dat ik u niet hoef te wijken.
AMPHITRUO.
Laat ons de vrienden vast verzaam’len, eer hy vlucht.
Ik vrees al dat hy ’t zal ontsnappen.
Amphitruo binnen.
SOSIA.
                                                        Door de lucht,
(540) Of op een vliegend paard, gelijk als Pakoletje.
JUPITER.
Ei vrienden, treed maar in.
SOSIA.
                                          O ja, Messieurs, sa! zetje
Maar aan den disch, en laat al uw verwond’ring staan,
Voor my, ik meen ’er geen klein gangetje in te gaan.

VIII. UITKOMST.

MERKURIUS, SOSIA.

MERKURIUS.
Sosia, zoo als hy in wil treden, krijgt een souflet.
HOu stant! waar meent die gek nu weêr zijn neus te steeken?
SOSIA.
(545) Al zoet.
MERKURIUS.
                        Zie ik je weêr, ’k zal u de beenen breeken.
Jeukt jou de rug op nieuw?
[p. 35]
SOSIA.
                                          Mijn edelmoedige ik.
Ei, matigje toch wat, waar toe dat slaan? ik schrik.
Laat d’eene Sosia toch d’andere wat spaaren.
Wat lust hebje om u zelfs te slaan? ei, wil bedaaren.
MERKURIUS.
(550) Zeg, wie gaf u verlof dien naam te nemen aan?
Heb ik u daar van niet een klaar verbod gedaan,
En dat zoo streng, op straf van duizend knuppelslaagen?
SOSIA.
Wy konnen allebei de zelve naam wel draagen.
Men kent my over al voor Sosia, ik ly
(555) Wel dat gy ’t zijt, ly ook dat ik het mede zy.
Laat vry d’Amphitruoos malkander tegenstreeven;
Maar laat de Sosiaas te zaam in vrede leeven.
MERKURIUS.
Het is genoeg aan een, ’k wil geen verdeeling meêr.
SOSIA.
Gy zult de voorste zijn, ik geve u garen d’eer,
(560) Ik, als de jongste broêr, zal u, als de oudste, vreezen.
MERKURIUS.
Ik wil alleen zijn.
SOSIA.
                            Laat ik maar uw schaduw weezen.
MERKURIUS.
Geensins, en zooje maar je voeten binnen zet;
Zoo wachtje, dat ik jou de hersens niet verplet.
SOSIA.
Och arme Sosia!
MERKURIUS.
                          Hoe durfje noch zoo heeten?
SOSIA.
(565) ’k Spreek van een Sosia, al over lang vergeeten,
Een van mijn maagschap, die al lang gestorven is,
En die tyrannig wierd gehouden van den disch.
[p. 36]
MERKURIUS.
Praat daar niet van, indienje in ’t leven schept behaagen.
Adieu, hier woon ik, of je weêr kreeg lust tot slaagen.
Merkurius binnen.
SOSIA.
(570) Wat is ’t een moeilijk uur, zo streng en onbeleeft,
Te moeten van den disch, wanneer men honger heeft.
Maar laat ons met geduld dit lyen, en na deezen,
Rampzaal’ge Sosia! de droeve makker weezen
Van dien Amphitruo, die meê, tot smart gedoemt,
(575) Rampzaal’ge Amphitruo word op mijn spoor genoemt.
Laat ons by een, die twee rampzaligen, vermengen,
Maar ’k zie hem daar met zich een goed gezelschap brengen.

IX. UITKOMST.

AMPHITRUO, ARGANTIPLACIDOS,
BLEFARUS, SOSIA.

AMPHITRUO.
MYn heeren, blijf daar staan, en komt niet eer, als ’t tijd
Zal weezen.
BLEFARUS.
                    Ik geloof dat dit u dapper spijt;
(580) Maar zoo het is, gelijk gy zegt, door dit gelijken
Zoo kan Alkmene, vry van schuld, en zonder blijken...
AMPHITRUO.
De minste dwaling is een misdaad in dit stuk.
ARGANTIPLACIDOS.
Ik denk zoo ver niet eens, en ’t strekt mijn ziel tot druk,
Al deeze uitstelling, al dit haspelen en draalen,
(585) En by geen Braven is daar glory door te haalen.
Wy moeten blindeling, als iemand dat begeert,
Uitvoeren zijn belang, al was het schoon verkeert,
Argantiplacidos mag van verdrag niet hooren,
Men moet beginnen in den drift van zijnen tooren,
(590) Om, zonder nadocht, voort den deegen, elk zijn best,
[p. 37]
Door vleesch en ribben heên te stooten, aan ’t gevest.
’k Verzoek dan dat die schelm, die dus u heeft bedroogen,
Van niemands handen, als de mijne, voor uw oogen
Mag sterven. ha! ik brand, mijn hand die wil ’er aan.
(595) Krijg ik hem slechts, ik zweer dat hy....
AMPHITRUO.
                                                                        Kom, laat ons gaan.
SOSIA.
Mijn heer, vergeefme dat ik u dus quam verstooren.
Sla, schop en smijt vry, ja doorstoot my in uw tooren,
’k Zal ’t al verdraagen.
AMPHITRUO.
                                      Nu rijs op. ik ben verzoent.
Zeg op, wat doet men hier?
SOSIA.
                                          Men heeftm’ ’er uitgeboent.
(600) Want meenende, als de rest, aan tafel braaf te teeren,
En dacht ik niet, dat men my weder af wouw smeeren.
O ja, dien ander ik, knecht van dien ander gy,
Heeft weder, op een nieuw, zoo schrikk’lijk tegen my
Gewoed, dat ik niet wist waar dat ik my zou steeken,
(605) Een en het zelve lot is over ons gestreeken.
Ei....

X. UITKOMST.

BROMIA, NAUKRATES,
POLICLES, BLEFARUS,
ARGANTIPLACIDOS.

BROMIA.
            Gôon!...
AMPHITRUO.
                              Wat let u? zeg, wat is ’t dat u verschiet?
BROMIA.
Hoe, zijt gy hier, mijn heer, daar ik u effen liet
Daar boven, en zie ik jou hier weêr voor mijn oogen?
[p. 38]
NAUKRATES.
Maar zoet, daar komt ’er een ter venster uitgevloogen.
KUPIDO.
    (610) Ei weest gerust. ziet hier den dwinger van de goôn.
            Het is door Jupiter, mijn groote vader,
            En zijn bevel, dat ik u nader.
    Dat ’s die bedrieger, dien gy zoekt, die uit den troon

    Der wolken dondert, in ’t gezicht der stervelingen.
            (615) Dat ’s troost genoeg, dit stelle uw hevigheid te vreên.
            ’t Onteert niet met Jupijn te hebben iets gemeen,
    Die ’t alles na zijn wil kan dwingen.

    Hoe groot een god ik ben, ’k heb reeden aan mijn macht
            Te twijfelen, en van Alkmeen jalours te weezen,
            (620) Om dat ik noit haar kon beleezen,
    En noit haar fier gemoet heb t’onderbracht.

Jupijn kon door zich zelfs, noch al zijn heerlijkheeden,
Niet triompheeren van haar liefde, en kuische zeeden;
            En ’t moet u troosten, dat haar man,
            (625) Alleen haar hart verwinnen kan.
SOSIA.
Hoor, Kupidootje weet ’er zalfjes op te leggen.
KUPIDO.
                Laat u dan t’eenemaal gezeggen.
                Uit deeze liefde zal een zoone zijn geteelt,
                Daar ’s vaders majesteit in speelt.
                (630) Een held, die weelde zal versmaaden,
En heel de wereldkloot, vervullen met zijn daaden.
Een Hercules, een held, zoo kloek als onversaagt:
Voegt u dan naar het geen den hemelvoogt behaagt.
Hy heeft my zelfs belast, om hier u van te spreeken.
NAUKRATES.
(635) Voorwaar, ik ben verblijd door zulk een schoonen teeken.
’k Bekent, dat deeze gunst my aan het harte gaat.
SOSIA.
Messieurs, indien dat gy wilt volgen mijnen raat,
[p. 39]
Zoo vleit u niet te zeer met deeze cermonyen,
Zy zijn gemeenelijk zeer lastig van weêrzyen.
(640) De groote Jupiter vereert ons grof en breet,
En zijn weldadigheid verzacht hier al ons leet;
Daar zal een brave zoon, tot onzent, moeten koomen,
Dat gaat al wel, men zou ’t niet beter konnen droomen.
Maar laat ons kortelijk besluiten, zonder meêr
(645) Te zeggen, en dat elk zich naar zijn huis toe keer,
Zoo stil als ’t doenlijk is; op diergelijke zaaken,
Hoe ’t wezen mag, is ’t best, niet veel geruchts te maaken.
UIT.
[p. 40: blanco]

Continue

Tekstkritiek

vs. 17 Als er staat: Al
vs. 87 is een weesrijm; vs. 86 is vóór dit vers toegevoegd naar de editie-1680