Jacobus Eyndius (1575-1614)
Jacobus Eyndius ’Phaon Sappho’.
In: idem: Poemata. Leiden, Henricus Ludovicus van Haestens, 1611, p. 100-104.
Gebruikte exemplaren: KBH 3118 C 15l; UBGent BL 298.
[p. 100]
QUam tibi non possum praesens, ignosce, salutem
Ferre, feret Sappho littera nostra tibi.
Hinc precor illa ferat: nam praesens vultus amore
[p. 101]
Teque meo solitus perdere, meque tuo.
(5) Sic benè disiunctis, maris intervalla, caloris,
Optima suntque tui septa, meique mali.
Nullus amor tantus, quem non abolere locorum
Dissidia, aut saltem diminuisse queant.
Nullus amor tantus, quem non iterata novare
(10) Colloquia, aut saltem continuasse queant.
Cernes concussam, è scintillâ exurgere in ignes
Saepe facem, at nullo concutiente mori.
Hinc ego tam dudum vestris responsa querelis
Differo, responsis ne renovetur amor.
(15) Sed vestris ideò reddo responsa querelis,
Ut praestem meliùs nunc tibi lentus opem.
Rectiùs aggrediar nunc; cùm tua vulnera tangi
Permittit, solitus tristia ferre, dolor.
Cùmque & amore tuos animos explêris & irâ,
(20) Forsan eris verbis emoderanda meis.
Obliquas secat, adversum qui trajicit amnem,
Non solet oppositas ire natator aquas.
Exemplo didici ipse meo, (quis credere possit
In Veneris disci pulvere Martis opus?)
(25) Quòd primos benè qui ludit cedendo furores
Hostis, cedendo victor ab hoste redit.
Ecce fugax Parthus, Veneris vir praesidet illi,
Ausonio solâ tutus ab ense fugâ est.
Sic ego, dum fortes properabam rumpere nodos,
(30) Quîs mihi cor vester vinxerat ante lepos:
Et quia confestim, & quia vi, me solvere nisus;
Dum nitor, strinxi vincula corque magis.
[p. 102]
Sed cùm sponte suâ, & paullatim laxa reliqui
Haec fluere, ex illo lenius usque malum est.
(35) Si quid adhuc superest, minuet disiunctio amantûm.
Heî miser indicio prodor ab ipse meo.
Parce precor fasso, solidè te semper amavi,
Et quoque nunc, sed non impatienter, amo.
Qui tibi caussa fui, nunc sim medicina doloris;
(40) Quique dedi vulnus, nunc dare conor opem.
Ergò ego quod didici, quoque te patiare doceri,
Exemplo ut fias cautior inde meo.
Sit tantùm tibi propositum non tangere flamas, [flammas?]
Iam nunc in cineres ignis it iste suos.
(45) Nullus amat nisi sponte suâ, praetexere noli
Aut fatum, aut studijs mollia corda tuis.
Carcer apertus, amor; nemo tamen effugit inde:
Nos vincti, sine vi dedita turba sumus.
Morbus amor; morbo esse cupit qui liber ab illo,
(50) Hoc verè cupiat, dum cupit, esse potest.
Si cuncti incipiant servire affectibus aegri,
Judiciumque animi debilis omne sequi;
Ars tua nil Chiron, nil herbae aut pocla juvabunt
Quos juvat in mortes currere sponte suas.
(55) Hinc me, polliceor, post Sappho, nulla tenebit
Sicelis, aut, testis sis Erycina, tenet.
Post te, nulla meos poterit pervertere sensus,
Ipsa licet dea sit cuî sacer iste locus:
Atque iterùm mihi cum nato sese offerat illa,
(60) Ut mihi cum nato se obtulit illa semel.
Parvus eram, memini, parvam trans flumen agebam,
[p. 103]
Vel stipis exiguae portitor aere, ratem.
Stabat in adversâ, cum nato, femina ripâ
Stabat, & exhibuit stantis imago deam.
(65) Sublatâque manu, precor huc appelle, vocavit,
Et nos trans flumen littore siste tuo.
Dixit, at ipse putrem conto pueriliter alnum
Impuli, in oppositâ margine prona stetit.
Et tacitè admirans habitum vultusque loquentûm,
(70) Poscere pro naulo non tulit aera pudor.
Pulcra videbatur dea; sed mihi pulcrior ille,
Nempe mihi puero gratior, esse puer.
Unda deos nôrat, fragilis sub pondere cymba
Mugijt, & laxâ crate recepit aquam.
(75) Extimui, potuique deos tunc nosse, timoris
Sed fuit ansa mei, non benè nosse deos.
Risit Amor, risitque Parens, & pyxida tradens,
Hoc tibi pro naulo pusio, dixit, erit.
Accipe: si semel ex illâ tua corpora jnungas,
(80) Nulla erit à formâ forma secunda tuâ.
Me miserum! tam multarum tormenta recepi
Et mea in hac unâ pyxide damna simul.
Virginibus namque innumeris adamatus, amavi
Innumeras, illis & mihi caussa mali.
(85) Dum, quod multarum fuerat, tibi contigit uni,
Teque videns, dixi Tu mihi sola places.
Dixi equidem fateor, pepigi sed foedera nulla,
Perfidus hinc cartâ non legor esse tuâ.
Sed fuga nostra tibi dabit ultima fata, minaris;
(90) Ne det, nunc etiam, teque deosque precor.
[p. 104]
Vive, memor Superos homini dare munera vitae,
Ne fingas, Superos te monuisse, mori.
Non deus esse potest, multò minùs esse Cupido,
Qui suasit saxo desiluisse tibi.
(95) Non puer hic hominum propellit funera, quamvis
Vitricus humanâ caede cruentus eat.
Cumque sit ipse puer, nihil huic, nisi ludere, curae est:
Cùmque deus, nulli sponte nocere solet.
Ergò fuge Ambraciam; ne vel tibi causa furoris
(100) Dicar, vel falso funeris esse Deus.
Arguis, & versus & carmina vestra probasse,
Ingenium quoque me semper amasse tuum.
Dignus amor meus est veniâ, non corpus amavi,
Communis, liceat dicere, forma tua est.
(105) Hoc, quod me cepit, facie est praestantius omni
Ingenium, id formae dat decus omne tuae.
Auguror hinc; tibi vel nunc pectus amore solutum est,
Vel, tibi solvetur pectus amore, brevi.
Namque mihi facies, quem te inflammasse fateris,
(110) Iam perit, aut certè jam peritura mihi est.
Auguror at contrà, quòd castum è pectore amorem,
Quo te dilexi, non feret ulla dies.
Namque tibi ingenium, quod adhuc amo, non feret aetas,
Hoc, quoque post obitus, quippe perennis eris.
