Heldinnenbrieven van Cabliau.

Cabliau schreef twee heldinnenbrieven in:
Balduini Cabilliavi e Soc. Iesu: Magdalena. Antwerpen, Officina Plantiniana, 1625. UB Gent BL 1449
Magdalena aan Christus (Elegia XIX) op p. 66-68
Tweede brief van Magdalena aan Christus (Elegia XX), p. 68-70
En 90 heldinnenbrieven in:
R.P. Balduini Cabiliavi Iprensis e Societate Jesu: Epistolarum heroum et heroidum libri quatuor. Antwerpen, Henricus Aertssens, 1636.
XII, 384 p.; errata. Ex. KBB II 72027 A. UB Gent BL 1451
Continue

BALDUINI

CABILLIAVI

E SOC. IESU

MAGDALENA.

[Vignet: houtsnede, Magdalena]

ANTVERPIAE,
EX OFFICINA PLANTINIANA,
Apud Balthasarem Moretum, & Viduam
Ioannis Moreti, & Io. Meursium.
M. DC. XXV.


[p. 34]

LIBER SECUNDUS.

MAGDALENA

POENITENS.

[p. 66]

ELEGIA XIX.

MAGDALENA CHRISTO mittit
epistolam.

MITTIT amans ceras, sed quas, heu! mortis ad urnam
    Pulveream tristi pulvere spargit Amor.
Orbus Amor, duri quem vis gravat aspra doloris,
    Fraternusque gravi torret ab igne cinis:
(5) Et qui fulmeneis ceu fax è nubibus ignem
    Haurit, ut inde vomat, quas bibit imber aquas.
O fit fas avidis oculis libare querelas,
    Quas muto gemitu scripturit aeger Amor!
An nigra ceratis inserpit sepia sulcis,
    (10) Intingísve favo suave-liquente stilum?
Artifici an tabulis instillas rore Lyaeum,
    Mellitaeve bibunt dulcia sensa notae?
Cernere an est roseo florere pugillar in ostro,
    Aureáve ostrifero scripta micare libro?
(15) Inspexi facili facundas imbre tabellas.
    Hei mihi! de lacrymis omnia vota natant!
Luctifer inde latex cerâ num cerite noxas,
    Et vetus opprobrium denuò moeror arae?
Carnificesque trants aegro sub pectore curas,
    (30) Quae pudor erubuit probra tulisse, feret?
Sit piguisse semel satis & super: una ruboris
    Lex satis est, rursum nolle pigenda sequi.
Cur igitur pluvio dolor exprimit ore querelas,
    Moestaque de moesto pectore vota fluunt?
(35) Heu! tibi tot falso qui dictat ab imbre lituras,
    Ille iacens gelido marmore, frater erat.
[p. 67]
Hoc à fronte cadit liquor aeger, & humida luctus
    Littera, quid surdum iussa silendo loqui.
Hinc dolor, argutoque fluens de rore querela,
    (40) Quam notat humectis sparsa litura genis.
Qui numerat fluctus, & qui metitur arenas,
    Is tua vota sub his enumerabit aquis.
In bibulam ceram iugi manara videres
    Imbre genas, candor quas nivis instar habet.
(45) Non frons prima libri, solennis littera, Salve,
    Sive brevi titulo dulce propinat Ave:
Non hîc, CHRISTE veni; quid vota moraris Amantis,
    Et nimis, ah! lento cur pede fallis opem?
Non hîc Theta nigrum tristis nota mortis ad urnam
    (50) Feralem, heu! frater, pulvis & umbra iacet,
Et situs, hîc vox una sonat, quam lacryma signas:
    Aeger amicus obît, quem pius hospes amas.
Sit satis hoc: quid plura? moras Amor odit amantum:
    Ut celer est, celeri sic volat ille stilo.
(55) Hîc ubi scribit Amor, vel apex satis unus amantis
    Et licet immenso par nota parva libro est.
Ecquid opus longos chartis intexere sulcos?
    Cuncta Deo scripsit flebile nomen: AMAS.
Ilicò Mercurio duce nuntius avocat ales
    (60) Pegaseâ pennâ, quà levis aura vocat;
Per vada, per campos, per aperta, per invia rerum,
    Optato donec limine sistat iter.
Accipit obvinctas gemmâ linoque tabellas
    CHRISTUS, adhuc Solymis avius exsul agris,
(65) Ilicet ut tristes tabulas aspecix IESUS,
    Conscius arcano cera quid ora premat.
[p. 68]
Lustrat: & ut legit facundo scriptile fletu,
    Nomen AMAS; itidem scripsit & aeger, AMO.

ELEGIA XX.

Altera Epistola MAGDALENAE
ad CHRISTUM pro suscitatione Lazari.

MENS erat ignotis IESU te quaerere terris.
    Seu fera silva tegat, seu specus alta premat:
Iamque meae primo stabant in limine curae;
    Te mea spes volui, non tamen apta, sequi.
(5) Vix coepi ire gemesque, labansque, temensque & anhelans,
    Heu! cecidi in dubios lapsa relapsa pedes:
Labentemque solo dextrâ laevaque clientes
    Susinuêre manu, sustinuêre sinu.
Vox simul ut rediit: Mi Lazare, respirantis
    (10) Heu! vos prima fuit: altera, CHRISTE redi.
CHRISTE redi, ô quando! nimis, ah nims asper amanti,
    Irrita mendaci vota moraris ope!
O quis erit tandem ille dies, qui sistat IESUM!
    Sed quid? abes mea lux, fors & abesse volet.
(15) O quis erit istas qui lenè susurret in aures,
    Quod voveo toties anxia, CHRISTUS adest!
CHRISTUS adest; & adest CHRISTO omnes arbiter aevi,
    Ac necis & vitae praeses & obses Amor.
Sed quid ago? blandis magis aspero vulnera telis,
    (20) Dulciaque in luctyus somnia pasco meos.
[p. 69]
CHRISTUS abest, & abest Amor his procul exsul ab oris,
    Spesque comes fidi pignus Amoris abest.
Si tamen ille gradum Solymis advertit arenis,
    Bethaniis ibit obvia turba plagis:
(25) Aut medio occurat (magis hoc decet) obvia campo.
    Sed tardant avidos invida vincla pedes.
Moeror enim duris innectit corda catenis;
    Quique cor oc vinxit, vinxit & ille pedes.
Et dolor infrenat elingui verba palato:
    (30) Quod super, in digitis vox sedet una meis.
Moesta tibi moestas mittit tua Magdala ceras;
    Muta quidem, lacrymis sed tamen apta loqui.
Littera si claudo pede sofs labat, ebria fletu,
    Ancipitique nota nescia stare stilo;
(35) Aut nota trunca sedet, moriturve sepulta lituris;
    Turbida signa manus praemorientis erant.
Hoc solum (quod dictat Amor) sedt hisce tabellis:
    Unica vox IESU, cetera fletus erant.
Per tibi quae blando pietas cor imbuit igni,
    (40) Per tibi qui tenero pectore spirat Amor:
Perque meo toties quae data dextera fratri est,
    Hospita Bethanio dum stetit ara toro:
Perque meos, Marthaeque pios, duo pignora, fletus;
    Perque tuas lacrymas, quae decuêre meas:
(45) Per benè si de te meruit mea nardus IESU;
    Accipe non durâ, quas damus, aure preces.
Quae rogat, est hospes: super hospite dona reposcit,
    Qualia saepè dedit xenia gratus amor.
[p. 70] Da veniam; fateor, non sunt mea munera tanti,
    (50) Ut Domino iniungant grande laboris onus.
Tu tamen una salus, & publica cura dolorum,
    Hospitibus renues ferre salutis opem?
Frater, uti cernis, vastâ sub mole sepuchri
    Occubat, inviso nomen inane solo.
(55) Quem populatur edax olidâ lue mortis alumnus,
    Et putris, heu! terrâ peste venenat amor.
Tempora si numerem (numerat dolor omnibus horis)     Tertia iam lacrymis saecula iëre meis.
Manè dies surgit nitido redivivus Eoo,
    (60) Quem nigra nocturnis vespera mergit aquis:
Etiam quarta mei luctus devolvitur aetas;
    Nec tamen ulla redux omina firmat Amor.
Luna novo complet cornu reparabile torno,
    Menstrua quod rapidis deterit hora rotis.
(65) Ostrifero comit ter nuda rosea galero,
    Quae spoliat pictis invida bruma comis.
Et quae non viridi caput exserit herba theatro,
    Improba quam caeco carcere clausit humus?
Terra suos, simul aethra suos instaurat honores:
    (70) Emicat haec astris, stirpibus illa viret:
Quin ergo mea vita, iubes (miserere precantis)
    Currat in exsangues vivida vena sinus
Continue


[fol. *1r: gegraveerde titel]

R.P. BALDVINI

CABILIAVI

IPRENSIS

E SOCIETATE IESV.

EPISTOLARVM

HEROVM ET HEROIDVM

LIBRI QVATVOR.

ANTVERPIAE,

Apud Henricum Aertssens.
anno 1636. cum priuilegio.


[fol. *1v: blanco]
[fol. *2r]

ILLUSTRISSIMIS,

NOBILISSIMIS,

ET

CLARISSIMIS DOMINIS,

SUMMO PRAETORI,

PROCERIBUS, ET SENATORIBUS

CURIAE CASLETANAE

BALDUINUS CABILLAUUS

S.P.D.

ANtiquum est apud Sapientes verbum: Qui beneficia invenit, compedes invenit; & quidem aureas, quibus non corpora (uti barbaro more apud Aethiopes) sed corda ingenuo amoris nexu sibi invicem devinciantur.
[...]

[fol. *4r]

INDEX

EPISTOLARUM

LIBRI PRIMI.

EPIST. I. Gregorius Basilio.fol. 3.
II. Soteris Marcellino Pontifici.7.
III. Theodora Petro Episc. Alexandrino.11.
IV. Dalphina Elzeario.16.
V. Elzearius Dalphinae.18.
VI. Elesbaan Eubulo suo.22.
VII. Rufina Divino Amori.26.
VIII. Zuatoplucus Mundo valedicit.30.
IX. Theodosius Ambrosio Episcopo.34.
X. Nonnus Pelagiae.38.
XI. Pelagia Nonno.46.
XII. Hungaria Stephani Regi suo.51.
XIII. Stephanus Hungariae suae.55.
XIV. Abraham Maria Nepti suae.59.
XV. Maria Abrahae patruo suo.63.
. ..
. ..
. ..
David Nathan Propheta Maria Xaveria Franciscus filius Maria Xaveria Franciscus filius Maria Xaveria Franciscus filius Maria Xaveria Franciscus filius Maria Xaveria Franciscus filius Maria Xaveria Franciscus filius Maria Xaveria Franciscus filius Ludovicus Rex Germaniae Carolus frater Imperator Catharina Senensis Iesus sponsus suus Catharina Senensis Iesus sponsus suus Iordanus Albertus Albertus Iordanus Dorothea Theophilus Hilarius Apra filia sua Apra Hilarius parens Carolomannus Bonifacius Archiepiscopus Carolomannus Pipinus frater Autbertus Landelinus Landelinus Autbertus Lucia Paschasius Ambrosius Virgo lapsa Virgo lapsa Ambrosius Episcopus Manlius Theodorus Gens Manlia Italicus Hilario Monica suus Augustinus Gallicanus Roma Maria Sophronius Ignatius Loyola Franciscus Xaverius Franciscus Xaverius Ignatius Loyola Aloysius Gonzaga Angelus Custos Aloysius Gonzaga Claudius Aquaviva Stanislaus Kostka Franciscus Borgia Ioannes Carrera Angelus suus Caecilia Valerianus Caecilia Valerianus Mater Caeciliae Apollinaris Apollinaris Mater Caeciliae Theopista Eustachius Eustachius Theopista Theopista gemini sui Theodora suus Ioannes Theodora suus Ioannes Ioannes Theodora mater sua Decius Tryphonia Tryphonia Decius Theodora Proterius Patriarcha Alexandrinus Bonifacius de zon Eleuthera Magistrianus Lucia Amator suus Sophrosyne Alexius sponsus suus Sophrosyne Alexius sponsus suus Sophrosyne Alexius sponsus suus Sophrosyne Alexius sponsus suus Sophrosyne Alexius sponsus suus Sophrosyne Alexius sponsus suus Sophrosyne Alexius sponsus suus Sophrosyne Alexius sponsus suus Sophrosyne Parens et Socer Sophrosyne Parens et Socer Sophrosyne Parens et Socer Sophrosyne Parens et Socer Episcopus Edessenus Sophrosynae Genovefa Sifrido coniugi suo Glaucias Genovefae Genovefa Sifrido Eiusdem tertia Eiusdem quarta Eiusdem quinta Eiusdem sexta Eiusdem octava Mater Genovefae Goloni Mater Genovefae suae Genovefa Magnae parenti
Continue
[p. 1]

R.P.

BALDVINI CABILIAVI

E SOCIETATE IESU

EPISTOLARVM

HEROUM & HEROIDUM

LIBER PRIMUS.


[p. 2: blanco]
[p. 3]

EPISTOLARUM

HEROUM

ET

HEROIDUM

LIBER PRIMVS.

EPISTOLA 1.

ARGUMENTVM.

IN primo adhuc aetatis gradu consistenti GREGORIO NAZIANZENO de nocte nec opinanti se sistunt Sapientia & Castitas, augustâ specie spectandae virgines. Mirari castus adolescens undenam in thalamo, quem fidis seris obfirmarat, id temporis puellae. Tum Sapientia placido vultu sic eum allocuta: Non est quòd metuas pudoris periculo. ego Sapientia tibi dotes meas offero, si modò sororem hanc meam, cui nomen Castitas, in tuum contubernium admiseris, fidam cuivis aetati comitem & custodem. Arripit ille tam opportunam conditionem, ac postea suo Basilio haec visa datis his litteris narrat, eumque hortatur ut simul Sapientiae & Castitatis studio invigilet. Ribadineira in ejus vitâ.
[p. 4]

GREGORIUS SUO BASILIO.

DUm fruimus primis & adhuc florentibus annis,
    Par nos relligio, par quoque iunxit amor.
Dulcibus alloquiis hilares quot fluximus horas?
    Quot concepta bono sunt bona vota die?
(5) Nil noster celavit amor: qui pectore sedem
    Fixerat, arcanos panderat ille sinus.
Hinc tibi iam nostros placuit, quibus urimur, ignes
    Scribere, quos geminae virginis afflat amor.
Forsitan inquires, quid fax velit ista, quid ardor?
    (10) Quaeque gemella fuit virgo, vel unde domo?
Accipe. Nox tacitis ubi caerula volvitur astris,
    Virgo bis una meum se stitit ante torum.
Evigilo, mirorque duas, duo sidera, Nymphas,
    Queis nitor intactae frontis eburnus erat.
(15) Dixisses (tales oculis affalbat honores
    Gratia) siderâ fronte referre Deas.
Dixisses geminas unâ de matre sorores:
    Par adeò Nymphis forma duabus erat.
Mens haeret, Divásne vocem, genimasse puellas?
    (20) Sint procul hinc Veneres. Utraque Diva fuit.
Una manu solem, niveum tulit altera florem,
    Utraque nectareo fudit ab ore rosas.
Una, parens Sophiae; Sophiae comitata parentem
    Virginitas: signis utraque nota suis.
(25) Illa sibi frontem bissenis cinxerat astris:
    Haec erat intactis tempora vincta rosis.
E quibus arridens pladico quid lene labello
    Alma parens Sophiae, sic prius orsa loquis
Ipsa ego fide rei felix Regina Senatûs,
    Virtutum genitrix, caelite nata toro:
Clara magisterio, tenerae dux fida iuventae,
    Quâ sine si statuit currere, caeca via est.
Sit tibi cura meas animum coluisse per artes,
    Plus aliquid lauro, plus hederaque dabo.
[p. 5]
Tu modò iunge tibi, dextrâ quam prenso, sororem,
    (Et comitem monstrat Diva) fidemque dato.

[...]