INdien een treurspel, naer de maet van zijnen nadruk, groot geacht wort, zoo zoude Lucifer d’eerste plaets, Adam in Ballingschap de tweede, en Noah, of d’ondergang der eerste weerelt, de derde plaets bekleeden. Lucifer en zijne aenhangelingen vervielen, uit hunnen zaligen staet, in eeuwige ongenade, zonder hoope van verzoeninge; Adam en zijne nakomelingen in de verdoemenisse, met hoope van herstellinge, door de belofte des toekomenden verlossers. De rechtvaerdige Noë bleef behouden, toen de gansche weerelt, hardtnekkigh in haere misdaet, quam te smooren, uitgezondert boetvaerdingen, die van naberou getroffen, hunne schult bekenden, en, door de zuivering van smette in den kerker, op den troost en het verschijnen des verlossers met groot verlangen hoopten. Sint Peter, de Prins der Apostelen, en Christus stedehouder, stelt Gods rechtvaerdigheit ten toon, in den afval der wederspannige engelen; Sint Paulus in den val van Adam en Adams nakomelingen. Sint Peter gedenkt in beide zijne brieven den weereltvloet, in Noahs tijt; gelijk voor hem des zelfs leermeester, Jesus Christus, zijne onverwachte toekomste, ten jongsten dage, gelijkt by [fol. A2v] de bedorve eeu van Noë, toen de menschen bruiloften en banketteerden, tot dat, Noë in d’arke getreden, de weereltvloet hen altezaemen verdelghde. Syrach hadde Noë voorheene onder de naemhaftige voorvaders gestelt, om ’s mans volkomenheit en rechtvaerdigheit, waerom hy, van boven begenadight, voor den watervloet beschermt bleef, en de belofte ontfing, dat de menschen namaels niet door het water zouden uitgeroit worden. De schryver aen de Hebreen voert Noë, den bouheer der arke, onder de geloovigen, in de triomfe des geloofs om. Moses onfaelbaere historie, al den aerdtbodem door gespreit, bestelde den dichteren, en onder meer anderen Ovidius, stof om den watervloet van Deucalion hier op te bouwen. Josefus gewaeght hoe d’Armeners den bergh, waerop d’ark quam te rusten, Apobaterion of uitgang noemen; daer de lantzaeten, te zijnen tijde, noch het overschot der arke toonden. Hy getuight hoe Berosus, een Chaldeeus historischrijver, omtrent dryhondert jaeren voor het jaer der verlossinge levende, aentekent, gelijk meer andere ongriexe pennen, den weereltvloet, voor koning Ninus tijt bekent. Filo melt in Moses leven mede den weereltvloet, gelijk ook Nikolaus Damascenus. Plutarchus verhaelt uit bekende fabelen, hoe Deucalion, versta hier Noë by, geduurende den watervloet een duif opschoot, die in d’arke wederkeerde, en weder uitgelaeten achterbleef. De schryver van de orakelen der Sibyllen verhaelt den watervloet, en het rusten der arke op den [fol. A3r] bergh Ararat, doch t’onrecht in Frygie gestelt. Een overout verleider, Apelles genoemt, leerling van zijnen godtloozen meester Marcion, en verwaent genoegh, poogende Moses zuivere bladen hierin hunnen luister te beneemen, gaf den outvaderen, inzonderheit Origenes, stof, onder andere punten, te handelen van het begrijp en de maet der arke, qualijk en averechts by zulke dwaelgeesten opgevat: maer het windigh opgeven van zijne gezochte schijnredenen wert met pit van gezonde reden rustigh gestuit, en te rugge gekaetst. De heilige outvader Cyrillus stopt den afvalligen Juliaen, het Heidendom poogende in te voeren, Moses en Christus, als verleiders af te maelen, den lastermont, met getuighenissen van Abydeen en Alexander Polyhistor: bevestigende hoe Xisuthrus, versta Noë, zich met dieren en vogelen in d’arke begaf, en uit opgeschote vogelen vernam dat de watervloet ophiel. Epifanius zeght datze de vrou van Noë Pyrrham noemden: ook melden Diodoor, en Plinius niet duister van dezen watervloet; inzonderheit Luciaen, het hooft der Godtslasteraeren, die, op den naem van Deucalion, heel breet gaet weiden, en alle omstandigheden, by Moses gemelt, waerneemt, gelijk hyze zelf uit den mont der Grieken hoorde.
Onaengezien zulk eene overeenstemminge van onfaelbaere en geloofwaerdige getuigen, vrienden en vyanden, rustten d’ongodisten noit (om het wroegen van hun overtuight geweten te paeien, en gelijk het re- [fol. A3v] denlooze vee, zonder hoop op d’onsterflijkheit, heen te sterven) de heldere waerheit van Profeet Moses historie, als een verziert fabelwerk te wederspreeken en beschimpen.
d’Opperste wijsheit, kennende de bedorvenheit en krankheit der menschen, en de listen en laegen des satans, die, als een brullende leeu, hen omringt, en pooght te verslinden, zoekt doorgaens in de gewijde bladen elk van het quaet af te trekken, en tot het goet te brengen, door voorbeelden van straffe en vergeldinge, hechtende aen zijne geboden en verboden, beloften en dreigementen. Zoo kan het dan niet anders dan stichtzaem geschat worden voorbeelden van Godts rechtvaerdige oordeelen, ten nutten spiegel der aenschouweren, openbaer ten toon te stellen, om ’t een en ’t ander uit te werken. Op dit betrouwen voere ik dit werk, hoedanig het zy, ten treurtooneele, onder de schaduwe van uwen naem en titel, hoopende dat het by uwe heuscheit ten goede zal geduit worden, en ik blijven |
